Θυμάσαι την εποχή που ήσουν παιδί και πήγαινες ακόμα σχολείο; Τότε, ούτε tablet είχες, ούτε smartphone, ούτε κάποιον λογαριασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αγωνίες σου ήταν αν θα δεις το Σάββατο τις φίλες σου και αν θα σε αφήσει η μαμά σου να γυρίσεις μόνη σου από το σχολείο για να μη σε κοροϊδεύουν οι συμμαθητές σου.
Στη σημερινή εποχή, όμως, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Τα περισσότερα παιδιά έχουν τον δικό τους υπολογιστή, το δικό τους «έξυπνο» κινητό και τα δικά τους social media από πολύ νωρίς. Οι καιροί άλλαξαν και πλέον τα παιδιά μας δεν επικοινωνούν με το σταθερό τηλέφωνο του σπιτιού, αλλά με μηνύματα μέσα από διάφορες εφαρμογές του κινητού τους. Έτσι δεν είναι;
Από τη μία πλευρά είναι απόλυτα λογικό όλο αυτό που συμβαίνει. Τα πάντα γύρω μας εξελίσσονται. Οι εποχές αλλάζουν. Τα παιδιά μας γιατί να μείνουν πίσω; Αυτό ίσως να το έχεις σκεφτεί κι εσύ πολλές φορές και δεν έχεις άδικο. Σίγουρα, όμως, θα έχουν υπάρξει στιγμές που θα προβληματίστηκες. Που θα είδες κάποιες αντιδράσεις και συμπεριφορές του παιδιού σου σχετικές με την ενασχόλησή του με τα social media, και σε έβαλαν σε σκέψεις.
«Τώρα, είναι εθισμένο ή δεν είναι;», «είναι ιδέα μου ή ασχολείται πολύ με το κινητό του;», σκέφτηκες. Και κάπου εκεί διχάστηκες για το τι πραγματικά συμβαίνει με το παιδί σου και την τεχνολογία. Δε χρειάζεται να ανησυχείς, όμως! Εμείς θα σε βοηθήσουμε να καταλάβεις τι συμβαίνει. Για την ακρίβεια, παρακάτω συγκεντρώσαμε τα τέσσερα βασικά σημάδια που σου δείχνουν πως το παιδί σου είναι εθισμένο στα social media, ώστε να ξέρεις ότι πρέπει άμεσα να αναλάβεις δράση.
- Χαίρεται μόνο όταν έχει «επιτυχίες» στο διαδίκτυο
Μήπως το παιδί σου πετάει από τη χαρά του που πήρε πολλά likes στην τελευταία του δημοσίευση στο Instagram ή που τα σχόλια στο post του έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο; Δεν είναι εντελώς αφύσικο όλο αυτό. Το μη φυσιολογικό είναι να ενθουσιάζεται μόνο σε τέτοιες περιπτώσεις και να μένει εντελώς απαθές όταν, για παράδειγμα, λαμβάνει δώρα από τα αγαπημένα του πρόσωπα ή όταν έχει μια επιτυχία στο σχολείο. Εκεί, θα πρέπει να δράσεις γρήγορα κάνοντας συζήτηση με το παιδί σου, εξηγώντας του τις αρνητικές συνέπειες της εξάρτησης και το γεγονός πως η ζωή μας έχει πολλές αληθινές χαρές πέρα από μια συσκευή κινητού και δέκα likes.
- Συγκρίνει διαρκώς τον εαυτό του με άλλους συνομηλίκους του
«Η φυσική τάση του ανθρώπου είναι να ανήκει στην “αγέλη” και αυτό αντικατοπτρίζεται στην ανάγκη του για κοινωνική επαφή. Αν δεν μπορεί να το πέτυχει μέσα στην οικογένεια, ίσως γιατί αισθάνεται περιθωριοποιημένος, με τον ίδιο τρόπο θα προσπαθεί να λειτουργήσει και έξω από αυτήν. Αν η οικογένεια δεν τον έχει ‘’αγκαλιάσει’’, είναι πιθανό να αναζητήσει να γίνει αποδεκτός σε ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο και κάποιος “ισχυρός” να τον καθυποτάξει, χειραγωγώντας τον», εξηγεί η μέντορας-ψυχολόγος, Νικόλ Καμβά.
- «Θυσιάζει» οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα για να ασχοληθεί με τα social media
Αν παρατηρείς πως το παιδί σου αρνείται να βγει μια βόλτα με έναν φίλο του, αν λέει πως βαριέται να δει με όλη την οικογένεια μια ταινία και γενικά βρίσκει διαρκώς δικαιολογίες για να ασχοληθεί με το κινητό του, τότε ναι. Μάλλον είναι εθισμένο στις ηλεκτρονικές συσκευές. «Το φαινόμενο της εξάρτησης είναι πολυπαραγοντικό. Κινείται σε τρεις πυλώνες: ο ένας αφορά στην προσωπικότητα του ατόμου, ο δεύτερος στον τρόπο που λειτουργεί η οικογένεια, ως πρότυπο για κοινωνικές συναναστροφές και ο τρίτος είναι μια τυχαιότητα, κάποιες συγκυρίες που μπορεί να συμβάλουν υπέρ ή κατά του εθισμού», λέει η μέντορας-ψυχολόγος, Νικόλ Καμβά. Και συνεχίζει: «Ενδεικτικά, αναφέρουμε πως οι αντοχές μας στα δύσκολα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Και, δυστυχώς, στην εποχή μας, έχουμε μάθει να ικανοποιούμε άμεσα τα “θέλω” μας. Αν η οικογένεια και η προσωπικότητα υπολειτουργούν είναι εύλογο κάποιος να αναζητήσει ένα περιβάλλον όπου για παράδειγμα ένας καταφέρνει να απομονώσει το βαρύ συναίσθημα του και τελικά να το επιλέξει ως μορφή αυτοϊασης στη δυσκολία του».
- Είναι στενοχωρημένο και σε μια διαρκή ένταση όταν βρίσκεται μακριά από τις ηλεκτρονικές συσκευές
Έχεις βγει με το παιδί σου μια βόλτα στη γειτονιά για περπάτημα και το βλέπεις να είναι μέσα στα νεύρα; Να, ένα σημάδι ότι είναι εξαρτημένο από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το κινητό του. Η έλλειψη ενθουσιασμού για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα εκτός από τις digital συσκευές θα πρέπει να σε αφυπνίσει. Όλα αντιμετωπίζονται, όμως. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Μίλησε στο παιδί σου και εξήγησέ του ότι τέτοιου είδους αντικείμενα είναι μόνο για να μας κάνουν τη ζωή πιο εύκολη και όχι για να έχουμε εξάρτηση από αυτά. Συζήτησε μαζί του τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει στη ζωή του η οποιαδήποτε εξάρτηση σαν αυτή. Αν, πάλι, βλέπεις πως η επιμονή και εμμονή του συνεχίζεται, δεν είναι κακό να ζητήσεις τη βοήθεια ενός ειδικού. Αυτός μπορεί να σε καθοδηγήσει κατάλληλα, ώστε να πάψει το παιδί σου να έχει ανάρμοστη συμπεριφορά και ξεσπάσματα λόγω της αποχής από τα social media.
Ευχαριστούμε θερμά για τις επιστημονικές της συμβουλές τη μέντορα-ψυχολόγο, Νικόλ Καμβά.
