3 Απριλίου 2019
Κάθε γυναίκα που έχει γεννήσει με καισαρική έχει δικαίωμα στον –επόμενο- φυσιολογικό τοκετό, το δημοφιλές στις ημέρες μας VBAC. Και ο μαιευτήρας-γυναικολόγος θα σεβαστεί την επιθυμία της, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις εκείνες που διασφαλίζουν απόλυτα την υγεία της μαμάς και του μωρού.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία τάση επιστροφής στον φυσιολογικό τοκετό, η οποία αφορά πλέον και τις γυναίκες, που έχουν υποβληθεί σε καισαρική τομή και οι οποίες, σύμφωνα με παλαιότερες επιστημονικές απόψεις «νομοτελειακά» δεν θα γεννούσαν ποτέ φυσιολογικά, δηλαδή μέσω της κολπικής οδού.
Ένας από τους λόγους που ένα ποσοστό γυναικών γυρίζουν την πλάτη στην καισαρική είναι η κατάχρηση της επέμβασης ειδικά στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας καταγράφεται υπέρβαση της τάξεως του 43% στις γεννήσεις με καισαρικές τομές, σε σχέση με το επιτρεπτό από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ποσοστό τοκετών με καισαρική τομή που είναι 15%. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη Βουλή τον Φεβρουάριο του 2017 στην Ελλάδα το ποσοστό των τοκετών με καισαρική τομή ανέρχεται στο 58%.
Η επιθυμία της «γέννας»
Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε καισαρική, ειδικά αν αυτή ήταν προγραμματισμένη- δεν έχουν βιώσει την «ταλαιπωρία» του φυσιολογικού τοκετού, αλλά δεν έχουν νιώσει και τη λύτρωση που συνοδεύει τη γέννα.
Συχνά μάλιστα περιγράφουν την εμπειρία της καισαρικής ως μία χειρουργική επέμβαση που τις άφησε «ανολοκλήρωτες» καθώς δεν έχουν συμμετάσχει ενεργά στη γέννηση του παιδιού τους. Αυτός είναι και ο λόγος που στην επόμενή τους εγκυμοσύνη το πρώτο πράγμα που ζητούν από τον γιατρό τους είναι αν όλα πάνε καλά να μην καταφύγουν ξανά στην καισαρική και να γεννήσουν φυσιολογικά.
Αλλά και η πλειοψηφία γυναικών που έχουν βιώσει και τις δύο διαδικασίες προτιμούν να γεννήσουν φυσιολογικά καθώς η καισαρική άφησε σε αρκετές από αυτές το αίσθημα ότι το μωρό τους ήρθε στον κόσμο με βίαιο τρόπο.
Σπανιότερα, κάποιες γυναίκες εμφανίζουν σοβαρές επιπλοκές μετά από επεμβάσεις καισαρικής με συνέπεια να φοβούνται να εκτεθούν εκ νέου στον κίνδυνο. Στην πράξη κινδύνους για επιπλοκές ενέχει και ο φυσιολογικός τοκετός. Γι αυτό εξάλλου έχει επινοηθεί και η λύση της καισαρικής.
Η ιατρική κοινότητα, πάντως, παγκοσμίως στηρίζει τον φυσιολογικό τοκετό ως την καλύτερη επιλογή για την υγεία της γυναίκας και του παιδιού. Υπάρχουν μάλιστα μελέτες που συνδέουν την καισαρική με την εμφάνιση άσθματος και παχυσαρκίας στα παιδιά ενώ άλλες αφορούν στην αύξηση ποσοστών επιλόχειας κατάθλιψης σε λεχώνες που έχουν φέρει το παιδί τους στον κόσμο με καισαρική.
Ακόμη πολύς λόγος γίνεται για τον ρόλο της ωκυτοκίνης, της ορμόνης που εκκρίνεται κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού προκειμένου να γεννηθεί το έμβρυο και η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη του δεσμού μεταξύ της μητέρας και του παιδιού.
VBAC (Vaginal Birth After Cesarean)
«Η καισαρική ακολουθείται από καισαρική», ήταν για χρόνια το σύνθημα των μαιευτήρων, καθώς η επέμβαση της καισαρικής δεν αφήνει αλώβητη τη μήτρα, η οποία θα πρέπει να τα βγάλει πέρα και να σταθεί συμπαγής κάτω από την πίεση του φυσιολογικού τοκετού.
Το Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων Γυναικολόγων (RCOG) του Ηνωμένου Βασιλείου άνοιξε τον δρόμο, πάντως, στο VBAC υποστηρίζοντας ότι αποτελεί μία ασφαλή επιλογή και μάλιστα με λιγότερες πιθανές επιπλοκές από εκείνες μίας ακόμη καισαρικής τομής. Πιο συγκεκριμένα, παρότι στις αναπτυγμένες χώρες η μητρική θνησιμότητα είναι χαμηλή, είναι δύο φορές πιο πιθανή στην καισαρική που ακολουθεί μια προηγούμενη καισαρική, παρά στo VBAC. Ένας από τους λόγους φαίνεται να είναι τα χαμηλότερα ποσοστά μόλυνσης στον φυσιολογικό τοκετό. Για να επιλεχθεί πάντως το VBAC θα πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, όπως:- Η τομή στη μήτρα να είναι χαμηλή και οριζόντια ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος ρήξης της μήτρας, ο οποίος αυξάνεται όταν η τομή βρίσκεται ψηλότερα. (Προσοχή! Η τομή στο δέρμα δεν σημαίνει απαραίτητα αντίστοιχη τομή της μήτρας).
- Να μην έχει γίνει ρήξη της μήτρας στο παρελθόν
- Να έχει προηγηθεί μια φυσιολογική και χωρίς προβλήματα εγκυμοσύνη.
- Να μην υπάρχουν οι ενδείξεις που οδήγησαν στην προηγούμενη καισαρική, όπως προδρομικός πλακούντας, αποκόλληση πλακούντα, ζαχαρώδης διαβήτης, χρόνια υπέρταση, σοβαρή δυσαναλογία της λεκάνης, έρπης των γεννητικών οργάνων κλπ.
