Βάφουμε αυγά!

Βάψτε τέλεια τα αυγά της πασχαλιάς με φυσικό τρόπο χρησιμοποιώντας το χρώμα κοινών λαχανικών, εξωτικών μπαχαρικών και τη φαντασία σας. Έθιμο της Λαμπρής και «παιγνίδι» στα χέρια των παιδιών που αδημονούν να τα τσουγκρίσουν, τα αυγά βάφονται τη Μεγάλη Πέμπτη και στολίζουν εορταστικά το πασχαλινό τραπέζι. Τα ράφια των σούπερ-μάρκετ γεμίζουν με δεκάδες είδη βαφών για αυγά όλες πιστοποιημένες για την ασφάλειά τους και τη μη τοξικότητα των συστατικών τους. Αυτό όμως που κάνει εξαιρετικά δημοφιλείς τις έτοιμες βαφές του εμπορίου είναι η ευκολία της χρήσης τους, καθώς πλέον ορισμένα προϊόντα βάφουν τα αυγά ακόμη και με κρύο νερό.   Παρ’ όλες όμως τις «χάρες» των τυποποιημένων βαφών ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές γυρίζουν πίσω στον χρόνο και αναζητούν από τις γιαγιάδες -και το google- τις παραδοσιακές συνταγές βαφής. Ίσως γιατί αυτή η «ταλαιπωρία» που υπόσχονται οι φυσικές βαφές είναι μέρος του εθιμοτυπικού, που θέλει όλη την οικογένεια να συμμετέχει στο παραδοσιακό βάψιμο των αυγών το οποίο συμβολίζει τα Πάθη αλλά και την Ανάσταση του Χριστού. Ένας ακόμη καλύτερος λόγος για να βάψει κανείς με φυσικούς τρόπους τα αυγά του Πάσχα είναι η ίδια η σύσταση της βαφής. Όλοι ξέρουμε, ότι οι βαφές περνούν και το πιο γερό κέλυφος και τελικά τις τρώμε μαζί με το ασπράδι του αυγού. (Πόσες φορές δεν έχετε αναρωτηθεί εάν είναι ασφαλές για το παιδί σας να τρώει το κοκκινισμένο από τη βαφή εσωτερικό του αυγού); Ας δούμε λοιπόν πώς μπορούμε να δώσουμε φυσικό χρώμα στα πασχαλινά μας αυγά: Το φυσικό χρωματολόγιο Για κόκκινο χρώμα Παντζάρι: Βράζουμε σε νερό όπου έχουμε προσθέσει 2 κουταλιές της σούπας ξύδι 3-4 φλιτζάνια κομμένες και καθαρισμένες ρίζες παντζαριού. Όταν το νερό αποκτήσει βαθύ κόκκινο χρώμα, βγάζουμε τα παντζάρια, κατεβάζουμε από τη φωτιά, τοποθετούμε στο νερό τα βρασμένα αβγά και τα αφήνουμε για 15 περίπου λεπτά. Αν θέλουμε ροζ αποχρώσεις μπορούμε να τα αφήσουμε και λιγότερο, εάν προτιμούμε τα κατακόκκινα αυγά τα αφήνουμε περισσότερο. Κρεμμύδι: Οι φλούδες από τα κρεμμύδια χαρίζουν κόκκινες και πορτοκαλί αποχρώσεις. Χρειαζόμαστε φλούδες από τουλάχιστον 4-5 ξερά κρεμμύδια οι οποίες θα βράσουν για μισή περίπου ώρα σε μία κατσαρόλα. Στη συνέχεια βράζουμε μέσα στο κρεμμυδόνερο όπου έχουμε προσθέσει και 2 κουταλιές ξύδι και τα αυγά, για μισή ώρα ακόμη. Ριζάρι: Από αυτόν τον αυτοφυή θάμνο που απαντάται και με τις ονομασίες «Ερυθρόδανο το βαφικό» ή «Ρούβια η βαφική» παρασκευάζεται από το μακρινό ακόμη παρελθόν μια ανεξίτηλη κόκκινη χρωστική, κατάλληλη για νήματα. Λέγεται μάλιστα ότι το άλικο χρώμα των υφασμάτων της οθωμανικής αυτοκρατορίας προερχόταν από το ριζάρι, το οποίο έβαφε κόκκινα τα υφάσματα σε Ευρώπη και Ινδίες μέχρι την ανακάλυψη των χημικών βαφών. Εμείς μπορούμε σήμερα να το χρησιμοποιήσουμε με ασφάλεια για τα αυγά μας κοπανώντας το πρώτα σε γουδί ώστε να βγάλει το χρώμα του ευκολότερα κατά τη βράση. Το βράζουμε για 10 λεπτά και το αφήνουμε στο νερό για όλη τη νύχτα. Το πρωί σουρώνουμε το ριζάρι, βράζουμε το χρωματιστό πλέον νερό και προσθέτουμε τα αυγά τα οποία αφήνουμε για περίπου μισή  ώρα μαζί με λίγο ξύδι. (100 γραμμάρια ριζάρι είναι αρκετά για 20 περίπου αυγά) Για άλλα χρώματα Πάπρικα για πορτοκαλί αποχρώσεις: Μερικές κουταλιές της σούπας πάπρικα σε νερό και ξύδι δίνουν πορτοκαλί χρώμα στα ήδη βρασμένα μας αυγά. Η αναλογία είναι περίπου 2 κουταλιές της σούπας πάπρικα σε 2 φλιτζάνια νερού. Αφού το μείγμα βράσει για τόση ώρα, όση χρειάζεται για να χρωματίσει το νερό, τοποθετούμε τα αυγά και τα αφήνουμε για μισή περίπου ώρα. Σπανάκι για πράσινα αυγά: Θα χρειαστείτε 1 κιλό σπανάκι για τρία λίτρα νερού και αρκετή ώρα βρασμού μέχρι να αποκτήσει το νερό βαθυπράσινο χρώμα. Στη συνέχεια, απομακρύνετε από τη φωτιά, σουρώνετε και αφήνετε τα βρασμένα αυγά όση ώρα χρειάζεται για το χρώμα που επιθυμείτε. (Μη βιάζεστε: θα χρειαστείτε τουλάχιστον 2 ώρες για να δείτε τα αυγά σας να πρασινίζουν). Κόκκινο λάχανο για γαλάζιο χρώμα: Ένα τέταρτο λάχανου ανά 4 αβγά είναι η αναλογία που θα μας δώσει το γαλάζιο χρώμα. Εάν θέλουμε πιο μωβ αποχρώσεις προσθέτουμε περισσότερα φύλλα λάχανου. Η διαδικασία έχει ως εξής: Βράζουμε τα φύλλα στο νερό για 45 λεπτά. Βγάζουμε την κατσαρόλα από την εστία, σουρώνουμε, προσθέτουμε λίγο ξύδι και τοποθετούμε τα βρασμένα μας αυγά για τουλάχιστον 2 ώρες. Κουρκουμάς για κατακίτρινα αυγά: 2 γενναίες κουταλιές για 4 φλιτζάνια νερό είναι η αναλογία και μισή ώρα βρασμού ο σωστός χρόνος για να γίνουν τα αυγά μας κατακίτρινα. Στο κίτρινο πλέον ζουμί προσθέτουμε 2 κουταλιές ξύδι και βάζουμε τα αυγά τα οποία αφήνουμε για μία περίπου ώρα. Παλιές χρυσές συμβουλές

1. Χρησιμοποιούμε άσπρα αυγά και μάλιστα όχι ολόφρεσκα γιατί δεν ξεφλουδίζουν εύκολα.
2. Για να μη σπάσουν, δεν τα ρίχνουμε παγωμένα στο νερό, αλλά τα βγάζουμε νωρίτερα από το ψυγείο και τα αφήνουμε σε θερμοκρασία δωματίου μέχρι να «ζεσταθούν».
3. Τα πλένουμε προσεκτικά ώστε η επιφάνειά τους να είναι λεία και καθαρή έτοιμη για βάψιμο.
4. Τοποθετούμε τόσα αυγά όσα χωράνε στον πάτο της κατσαρόλας, τα σκεπάζουμε με αρκετό νερό και ανάβουμε το μάτι στη δυνατή θερμοκρασία με κλειστό καπάκι.
5. Κλείνουμε το νερό λίγο πριν αρχίσει να κοχλάζει. Αφήνουμε τα αυγά στο καυτό νερό για τουλάχιστον 20 λεπτά.
6. Πριν τα βγάλουμε όλα, «θυσιάζουμε» ένα αυγό για να σιγουρευτούμε ότι δεν είναι μελάτα αλλά σφιχτά βρασμένα.
7. Όταν τα βγάλουμε ελέγχουμε για τυχόν ραγίσματα και επιλέγουμε μόνο τα γερά αυγά για βάψιμο. Τα αφήνουμε να στεγνώσουν καλά και τα βουτάμε κρύα στη βαφή. 
8. Δεν ξεχνάμε το κύριο συστατικό της βαφής, το ξύδι, το οποίο προσθέτουμε και στο βράσιμο των αυγών –τα «αποστειρώνει» κιόλας- αλλά και στις φυσικές βαφές ως στερεωτικό του χρώματος.
9. Βάφουμε τα αυγά, τα αφήνουμε να στραγγίξουν και τα περνάμε με ένα εμποτισμένο με ελαιόλαδο πανί για να γυαλίσουν. Χρησιμοποιούμε πάντα γάντια και καλύπτουμε την κουζίνα και τον πάγκο μας, γιατί τα φυσικά υλικά βαφής όπως το παντζάρι αφήνουν τα ίχνη τους παντού.
10.  Τα τοποθετούμε σε πιατέλες και βαθιά μπολ και διαλέγουμε τα πιο όμορφα για το τσουρέκι της Λαμπρής. Τα άλλα θα σπάσουν δοξασμένα στα χέρια μικρών και μεγάλων παιδιών για να νικήσει τελικά… το ξύλινο.