1 Φεβρουαρίου 2018
Όταν δίνουμε στα παιδιά μας το πρώτο τους χαρτζιλίκι τούς προσφέρουμε και την ευκαιρία να διαχειριστούν όχι μόνο τα χρήματα, αλλά και την υπευθυνότητά τους.
Πάντα υπάρχει η πρώτη φορά για κάθε εμπειρία που οι γονείς μοιραζόμαστε με τα παιδιά μας. Και το χαρτζιλίκι είναι πραγματικά μία «οικογενειακή» εμπειρία. Το παιδί το ζητάει και ενίοτε το απαιτεί όταν βλέπει τους συνομήλικούς του να διαχειρίζονται με ευχέρεια μικροποσά και οι γονείς αναζητούμε την κατάλληλη ευκαιρία για να ενθαρρύνουμε αυτό το βήμα ανεξαρτησίας.
Η καντίνα του σχολείου είναι μία καλή αφορμή για τη μύηση στη διαχείριση του πρώτου ποσού που το παιδί θα κληθεί να διαχειριστεί μόνο του. Συνήθως, ένας μαθητής της β΄ ή γ΄ τάξης του δημοτικού είναι σε θέση να μετρήσει και να υπολογίσει τα ρέστα αγοράζοντας το δεκατιανό του. Αν δεν έχει την ευχέρεια να το κάνει, ο γονιός μπορεί να το βοηθήσει στις πράξεις που απαιτούνται και να το προετοιμάσει για εκείνη τη στιγμή που θα σταθεί σαν μεγάλο παιδί μπροστά στο ταμείο και θα αγοράσει μόνο του την αγαπημένη του λιχουδιά –ανταμοιβή για την πράξη της οικονομικής «αυτονομίας» του.
Όσο μεγαλώνει το παιδί αυξάνεται το ποσό αλλά και η διάρκεια του χαρτζιλικιού. Ένα παιδί που τελειώνει το δημοτικό είναι σε θέση να διαχειριστεί το εβδομαδιαίο χαρτζιλίκι, ενώ στην εφηβεία το χαρτζιλίκι μπορεί να γίνει μηνιαίο ώστε ένα δεκατετράχρονο παιδί να διαχειρίζεται πλέον με ασφάλεια και υπευθυνότητα τα οικονομικά του.
Η σωστή διαχείριση των χρημάτων από μικρές ηλικίες διαγράφει ένα ασφαλέστερο πλαίσιο στην ενήλικη ζωή καθώς το άτομο μαθαίνει το ζην αλλά και το ευ-ζήν χωρίς να υπερχρεώνει το μέλλον του. Το παράδειγμα όπως πάντα το δίνουν οι γονείς. Εάν οι ίδιοι σπαταλούν αλόγιστα το δικό τους «χαρτζιλίκι» καμία νουθεσία δεν θα συγκρατήσει την τάση για κατανάλωση του παιδιού τους.
Χαρτζιλίκι και αποταμίευση
Στα μεγαλύτερα παιδιά το χαρτζιλίκι είναι μέσο κοινωνικοποίησης καθώς με αυτό αγοράζουν ό,τι και οι συνομήλικοί τους και καλύπτουν τις πρώτες τους εξόδους με φίλους. Συμφωνήστε μαζί τους το ποσό που θα τους δίνετε ανάλογα με τις ανάγκες τους, ορίστε κάθε πότε θα γίνεται η «κατάθεση» και ποια έξοδα θα καλύπτονται και δεν θα καλύπτονται από αυτά τα χρήματα. Ένα γενναιόδωρο χαρτζιλίκι μπορεί να γίνει αφορμή για να του διδάξετε την αποταμίευση με έναν στόχο, για παράδειγμα, ένα επιθυμητό παιγνίδι ή ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια που θα το πάρει διαχειριζόμενος σωστά τα χρήματά του. Προσοχή όμως: Η αποταμίευση είναι αρετή αλλά δεν πρέπει να σκιάσει την κοινωνική ζωή του παιδιού, το οποίο πρέπει να ενθαρρύνεται να χρησιμοποιεί το χαρτζιλίκι του και να διασκεδάζει βγαίνοντας έξω με φίλους.
Φόβοι και ενστάσεις
Τι κάνουμε όταν ξοδεύει το χαρτζιλίκι του πριν το τέλος της εβδομάδας ή του μήνα; Δίνουμε ευκαιρίες και δεν εξαντλούμε την αυστηρότητά μας στερώντας του χρήματα, αλλά βοηθάμε το παιδί μας να κατανοήσει ότι στην «πραγματική» ζωή τα χρήματα δεν εκταμιεύονται εύκολα και του δίνουμε κάποιες ιδέες για καλύτερη διαχείρισή τους. Εάν όμως συστηματικά ξοδεύει αλόγιστα τα χρήματά του μένουμε σταθεροί στη συμφωνία μας και δεν του προκαταβάλουμε διαρκώς το επόμενο χαρτζιλίκι. Μην ξεχνάτε: αυτό το σταθερό εβδομαδιαίο ή μηνιαίο μικροποσό κάνει τα παιδιά μας υπεύθυνα και τα μαθαίνει να διακρίνουν την ανάγκη από την επιθυμία. Η ανάγκη προηγείται αλλά και η επιθυμία είναι σεβαστή.
