Μουσική; Ώρα για μελέτη!

της Κατερίνας Κιγιτζή 

"Το ταλέντο είναι καλό
Η εξάσκηση είναι καλύτερη
Το πάθος είναι κάλλιστο"

Ωραίο το παραπάνω γνωμικό αλλά μην περιμένετε από το 6χρονο σας (μην πω και 8χρονο) που μόλις ξεκίνησε κάποιο μουσικό όργανο να έχει το πάθος που θέλετε και να διαβάζει 2 ώρες την ημέρα! Η διάθεση για εξάσκηση έρχεται σιγά σιγά. Δεν πρέπει να σας απογοητεύσει το γεγονός ότι το παιδί σας ίσως να μην έχει αρχικά διάθεση για διάβασμα και να προτιμάει να παίξει.

Και μην κάνετε το λάθος να το συγκρίνετε με το σχολείο! Είναι τόσο διαφορετικό! Στο σχολείο είναι "αναγκασμένα" να διαβάζουν για την επόμενη μέρα, ενώ στη μουσική έχουν - συνήθως - μια βδομάδα καιρό για το επόμενο μάθημα. Αυτό συμβαίνει γιατί τα κομμάτια τους απαιτούν συχνό παίξιμο για να "ωριμάσουν" και να τα μάθουν με άνεση και σωστά. Όμως στα πρώτα χρόνια είναι δύσκολο να μπει το παιδί σε αυτή τη διαδικασία με αποτέλεσμα, ειδικά στις μικρές ηλικίες, να μην μπορεί να υπολογίσει τις ημέρες που περνούν και συνήθως φτάνει μία μέρα πριν από το μάθημα για να μελετήσει.

Όπως ίσως είναι δύσκολο να συνηθίσουν τα παιδιά στην Α΄δημοτικού το καθημερινό διάβασμα, έστω κι αν πρόκειται μόνο για αντιγραφή και ανάγνωση και περνάνε κάποιες μέρες μέχρι να το συνειδητοποιήσουν, έτσι και με το μουσικό όργανο πρέπει εσείς να το παροτρύνετε να διαβάζει κάθε μέρα κι από λίγο. 

Σημαντικό: Μην πέσετε στην παγίδα και πείτε: "Δεν διαβάζει, άρα δεν του αρέσει!" Θα έπλεναν τα δόντια τους αν δεν τους το λέγαμε εμείς; 

Η μουσική είναι μοναχική ενασχόληση, τουλάχιστον στην αρχή που δεν μπορεί το παιδί να συμμετέχει σε μουσικά σύνολα, και αρχικά ίσως νιώθει μοναξιά όταν μελετάει. Φανταστείτε πώς μπορεί να νιώθει στις πρώτες τάξεις που δυσκολεύεται ακόμα και με τις νότες ή έχει ξεχάσει κάτι που του είπε η δασκάλα και κανείς στο σπίτι δεν γνωρίζει μουσική για να το βοηθήσει να "ξεκολλήσει"! Δεν θα ξεχάσω τη γιαγιά μου που έπαιρνε μια πολυθρόνα και το πλεκτό της και ερχότανε να μου κάνει παρέα όταν διάβαζα στο πιάνο. Μπορεί να μην είχε ιδέα αλλά ένιωθα... μια συμπαράσταση!

Ας δούμε, λοιπόν, κάποιους τρόπους με τους οποίους θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να μελετήσει ένα μουσικό όργανο:

• Ας βάλουμε πρόγραμμα! Μελέτη 4-5 φορές την εβδομάδα. Για τα μικρότερα παιδιά στις πρώτες μουσικές τάξεις μπορούμε να βάλουμε στόχο τα 10 λεπτά τη μέρα για αρχή.
   
• Θα μπορούσατε επίσης να του πείτε πόσες φορές να παίξει το κάθε κομμάτι μιας και τα παιδιά δεν μπορούν να υπολογίσουν τον χρόνο όταν είναι μικρά.

"Μαμά το έπαιξα 3 φορές", μου λέει πολλές φορές ο γιος μου. "Είσαι ευχαριστημένος από το πως το παίζεις;", τον ρωτάω. "Μπορείς να το παίξεις τόσες φορές ώστε να ακούγεται καθαρά η μελωδία, ώστε να μην κομπιάζεις ή κάνεις λάθη; Τότε θα είναι έτοιμο!" (ή τουλάχιστον βελτιωμένο).

Tip: Για να μην αναλώνεται με το μέτρημα των επαναλήψεων, θα μπορούσατε να του δώσετε τόσα γλωσσοπίεστρα όσα και οι φορές που συμφωνήσατε να παίξει το κομμάτι. Κάθε φορά που το τελειώνει θα μεταφέρει ένα γλωσσοπίεστρο σε κάποια άλλη θέση (μπορείτε να χρησιμοποιήσετε, για παράδειγμα, δύο μολυβοθήκες) Μόλις τα αντικείμενα τελειώσουν σημαίνει πως ολοκληρώθηκαν οι επαναλήψεις. 

• Ζητήστε από το παιδί σας να παίξει σε σας τα κομμάτια που μελετάει, έστω κι αν δεν έχετε ιδέα από μουσική, έστω κι αν δεν μπορείτε να το βοηθήσετε ή να καταλάβετε το λάθος του. Θα μπορούσατε να του ζητήσετε να παίξει πιο αργά το κομμάτι ή να επαναλάβει ένα συγκεκριμένο σημείο που παίζει λάθος. Άλλωστε οι περισσότεροι είμαστε σε θέση να καταλάβουμε πότε μια μελωδία δεν πάει καλά.
   
• Ζητήστε του να σας παίξει τα κομμάτια που ήδη έχει μάθει φτιάχνοντας έτσι το δικό του ρεπερτόριο. 
   
• Μάθετε μουσική από εκείνα. Γίνετε οι μαθητές του! Να μια ευκαιρία να ξεκινήσετε κι εσείς ένα καινούργιο χόμπι.
   
• Παροτρύνετέ το να ακούσει το κομμάτι που μαθαίνει στο YouTube
   
• ή από το CD που περιέχεται στο βιβλίο του, που μπορεί να αποτελέσει σημαντικό βοήθημα! 
   
• Στο σπίτι κατά τη διάρκεια της μελέτης πολλές φορές βοηθάει να ηχογραφήσουν τον εαυτό τους για να βελτιωθούν σε κάποια σημεία.

Βοηθήστε το παιδί:

• Αγοράζοντάς του ένα καλό όργανο από την αρχή. Είναι λάθος να αγοράζουμε ένα όργανο το οποίο δεν θα έχει τον κατάλληλο ήχο, θα ξεκουρδίζεται εύκολα ή θα είναι παλιό και δεν θα προσελκύσει έτσι το ενδιαφέρον του παιδιού. 
   
• Έχοντας κατάλληλο φωτισμό στο χώρο όπου διαβάζει. 
   
• Διατηρώντας τη σωστή θερμοκρασία στο χώρο όπου διαβάζει. Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από έναν μουσικό που προσπαθεί να παίξει με κρύα δάχτυλα ή πατούσες!
   
• Κάνοντας ησυχία την ώρα που μελετάει. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να μάθουν όλα τα μέλη της οικογένειας.
   
• Κάνοντας ένα κοπλιμέντο πριν κάνετε κριτική. Πείτε του πόσο ωραία έπαιξε την αρχή του κομματιού, για παράδειγμα, αλλά επισημάνετε ότι χρειάζεται κι άλλη εξάσκηση για το τέλος. 

Tip: Δώστε του ένα αυτοκόλλητο κάθε φορά που τελειώνει το διάβασμά του. Το ίδιο μπορεί να κάνει και η δασκάλα του στο τέλος του μαθήματος αλλά εμείς ως γονείς μπορούμε να κάνουμε το ίδιο ως επιβράβευση για τις φορές μελέτης.

Tip: Ενθαρρύνετε το παιδί να παίζει μπροστά σας στο σπίτι οργανώνοντας μικρές συναυλίες στο σαλόνι. Τι θα λέγατε να τηλεφωνήσετε στην γιαγιά για να ακούσει το κομμάτι που μόλις έμαθε;

Η συνεργασία με τον δάσκαλο (ή τη δασκάλα) της μουσικής είναι επίσης πολύ σημαντική! Ρωτήστε τους για την πρόοδο του παιδιού, ενημερώστε τους για τη συμπεριφορά του παιδιού στο σπίτι σχετικά με τη μελέτη, συζητήστε με το παιδί και οι δύο. Ως δασκάλα μουσικής, σας βεβαιώνω πως και ο δάσκαλος έχει ανάγκη αυτής της συνεργασίας μαζί σας. 

Tip: Ζητήστε από το δάσκαλο, αν δεν το κάνει ήδη, να γράφει σε ένα τετράδιο τα κομμάτια ή τις κλίμακες που έχει για μελέτη. Το παιδί μπορεί να τσεκάρει αυτά που έχει ήδη μάθει ή να σημειώνει πόσες φορές τα έπαιξε. Εσείς από την μεριά σας θα μπορείτε να κάνετε κάποιον μικρό έλεγχο κάποιες φορές. 

Tip: Κολλήστε αυτοκόλλητους σελιδοδείκτες στα κομμάτια που έχει για μελέτη για να μην χάνει χρόνο ψάχνοντας το κομμάτι ανάμεσα στις σελίδες του βιβλίου (δεν ακολουθείται πάντα μια σειρά στα βιβλία).

Τέλος, θα μου επιτρέψετε να σας συμβουλέψω, να μην αποστασιοποιείστε από τις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολείται το παιδί σας με τη δικαιολογία ότι δεν έχετε καμία γνώση πάνω στο αντικείμενο. Το παιδί χρειάζεται τη βοήθεια και τη στήριξή σας! 

Να έχετε όλοι μια καλή σχολική χρονιά και να θυμάστε ότι η μουσική δεν είναι απλά μια εξωσχολική δραστηριότητα. Η Μουσική είναι Πολιτισμός.