Tης Πέπης Νικολοπούλου 
Πρόσφατη ανακάλυψή μου, μία νέα σειρά με μουσικά βιβλία για παιδιά μικρής ηλικίας από τις εκδόσεις Διόπτρα που αποτελούν μία υπέροχη αφορμή για την πρώτη εισαγωγή των παιδιών στην κλασική μουσική. Η σειρά περιλαμβάνει 4 βιβλία και κάθε ένα είναι αφιερωμένο σε έναν μεγάλο μουσικό συνθέτη: O Βιβάλντι και Οι τέσσερις εποχές, Ο Μότσαρτ και το Ένα μικρό μουσικό θαύμα, ο Μπαχ με την πρώτη ορχήστρα και φυσικά ο Μπετόβεν με τη γλυκιά συμφωνία.
Πρωταγωνιστής σε όλα τα βιβλία της σειράς είναι η μουσική καθώς το κείμενο είναι περιορισμένο σε θεματική παρουσίαση χαριτωμένων ζώων που ανάλογα με το βιβλίο αναλαμβάνουν διαφορετικό ρόλο. Έτσι στο βιβλίο του Μπαχ τα ζώα μας γνωρίζουν τα όργανα μίας ορχήστρας, όπως πιάνο, βιολί, φλάουτο. Στο βιβλίο του Βιβάλντι μας κάνουν μία εισαγωγή στα χρώματα και στις εποχές. Στον Μπετόβεν μας μαθαίνουν τους πρώτους αριθμούς.
Κάθε σελίδα και μία χρωματική έκπληξη και μία νότα πανταχού παρούσα που περιμένει το μικρό δαχτυλάκι να την πατήσει και όπως ένας μαέστρος υποδεικνύει την έναρξη του έργου. Η μουσική σύνθεση δε θυμίζει καθόλου παιδικό τραγούδι αλλά η ποιότητα του ήχου είναι εξαιρετική. Ένα έργο άκρως μελετημένο που διεγείρει τις αισθήσεις δίχως να κουράζει και να εξαντλεί το «αυτί» του γονέα και του παιδιού.
Γιατί όμως κλασική μουσική;
Η μουσική που ευρέως αποκαλείται «κλασική» —αναφέρεται σε συνθέτες όπως ο Bach, ο Beethoven, ή ο Mozart— και είναι διαφορετική από άλλες μορφές μουσικής, όπως η ροκ ή η λαϊκή. Η κλασική μουσική διαθέτει πιο σύνθετη δομή. Οι ερευνητές θεωρούν ότι η περίπλοκη συνθετική δομή της κλασικής μουσικής είναι αυτή που ενισχύει τον εγκέφαλο να επιλύει ζητήματα χωροταξικού χαρακτήρα πιο γρήγορα. Συνεπώς, η ακρόαση κλασικής μουσικής ενδεχομένως να έχει διαφορετική επίδραση στον εγκέφαλο σε σύγκριση με την ακρόαση διαφορετικών ειδών μουσικής.
Το 1993 ο ψυχολόγος Frances Rauscher υποστήριξε και διαμόρφωσε τη θεωρία του “φαινομένου Μότσαρτ” – της ιδέας ότι η κλασική μουσική βελτιώνει τις νοητικές λειτουργίες. Ο F. Rauscher διαπίστωσε ότι φοιτητές και παιδιά προσχολικής ηλικίας που άκουγαν μια σονάτα του Μότσαρτ απέδιδαν καλύτερα στην επίλυση προβλημάτων. Ο Rauscher θεώρησε ότι η συγκεκριμένη μουσική βελτιώνει την ικανότητα του μυαλού να επικεντρωθεί σε ορισμένα καθήκοντα, όπως η επίλυση μαθηματικών προβλημάτων.
Από την άλλη πλευρά πολλοί είναι οι επιστήμονες που έχουν απορρίψει τη θεωρία για το “φαινόμενο Μότσαρτ”, αφού δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι η κλασική μουσική βελτιώνει τις νοητικές λειτουργίες.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν η κλασική μουσική δεν μπορεί να τα κάνει πιο έξυπνα, η σύγχρονη θεωρία υποστηρίζει πως ενισχύει την ανάπτυξή τους. Και σίγουρα η επαφή μας με τη κλασική μουσική είναι μία εμπειρία που αξίζει να έχουμε έστω και μερικές φορές. Χαλαρώνει, ενισχύει την πνευματική εγρήγορση, την προσοχή και τη μνήμη. Ακούγοντας κλασική μουσική νιώθεις να γίνεσαι ένα με τον εαυτό σου και σίγουρα νιώθεις ψυχική ανάταση. Ας τους δώσουμε την ευκαιρία να το νιώσουν και εκείνα διαβάζοντας μερικά μουσικά βιβλία σαν κι αυτά.
