Της Ελένης Βλάχου 
Μαμά. Μια πολύ μικρή λέξη με τέσσερα μόνο γραμματάκια. Μέσα στις δυο αυτές συλλαβές κρύβεται ένα μυστήριο και ένα πολύπλοκο πλάσμα.
Το πλάσμα αυτό λοιπόν μπορεί να υπακούει σε πολλές λειτουργίες ταυτόχρονα. Μια μαμά μπορεί είναι νοικοκυρά, μοδίστρα, δασκάλα, γιατρός, ψυχολόγος και πολλά πολλά ακόμη. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της όμως, είναι πως μπορεί να είναι πολύ καλή σε πολλά από αυτά ή τουλάχιστον στα περισσότερα. Άρα αυτό απαιτεί εκτός από χρόνο και προσπάθεια. Καλά μέχρι εδώ.
Υπάρχουν όμως και τα θέλω της. Θέλω στριμωγμένα και καταπιεσμένα ανάμεσα σε απαιτητικά προγράμματα, διαβάσματα σχολείου, ωράρια δραστηριοτήτων, μαγειρέματα και παιδικά πάρτι. Το πρόβλημα είναι ότι όσο μένουν τα θέλω φυλακισμένα μέσα σε στενάχωρα κελιά τόσο θεριεύουν και απαιτούν να ελευθερωθούν και να πάρουν το μερίδιο που τους αναλογεί.
Γιατί τα θέλω είναι εκείνα που κάνουν το πλάσμα μαμά-γυναίκα μοναδικό. Μαμά δε σημαίνει μόνο υποχρεώσεις. Μαμά σημαίνει γυναίκα. Μαμά σημαίνει άνθρωπος. Μαμά σημαίνει θέλω.
Έτσι λοιπόν, φίλη μου, για να είσαι γυναίκα, άνθρωπος, φίλη, σύντροφος, ένα ζωντανό και ευτυχισμένο πλάσμα εκτός από μαμά, θα πρέπει αναπόφευκτα κάποιες φορές να πεις όχι. Όχι στα θέλω–απαιτήσεις των άλλων. Όχι σε όλα εκείνα που σε κουράζουν, σε πιέζουν, σε αναγκάζουν να υπάρξεις σε έναν κόσμο απαιτητικό και αγχωτικό, στερώντας σου το οξυγόνο και το δικαίωμα σου να ζήσεις. Ξέρεις υπάρχει μεγάλη διαφορά στο υπάρχω και στο ζω. Κι από το υπάρχω μέχρι το ζω είναι πραγματικά ένα “όχι” δρόμος.
Κι αν δεν είναι μόνο ένα όχι δρόμος, σίγουρα είναι το δικαίωμα στο όχι.
Το δικαίωμα στο όχι είναι -ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι- αναφαίρετο για την κάθε γυναίκα. Όταν νιώθεις πως πρέπει να τρέξεις κατοστάρι μετ’ εμποδίων για να φτιάξεις το αγαπημένο φαγητό των παιδιών έχεις δικαίωμα να πεις όχι και να ετοιμάσεις κάτι πρόχειρο για βραδινό. Όταν νιώθεις ότι κάποιο απόγευμα δεν έχεις καμιά όρεξη για δημιουργική απασχόληση των παιδιών στο σπίτι έχεις δικαίωμα να πεις όχι, να πιεις μόνη σου έναν καφέ και τα παιδιά να δουν μια ταινία. Όταν αισθανθείς τη θηλιά του άγχους γύρω από το λαιμό σου να σφίγγει όλο και πιο πολύ μέχρι να καταφέρεις να τα προλάβεις όλα, έχεις το δικαίωμα να πεις όχι σε όλο αυτό και να μοιράσεις αρμοδιότητες και δουλειές στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας σου.
Ναι, φίλη μου μαμά, -αλλά γυναίκα πάνω απ’ όλα- έχεις δικαίωμα να πεις όχι σε ό,τι σε καταπιέζει, σε ό,τι σε κάνει να κλάψεις, να απελπιστείς, να πέσεις για ύπνο με το κορμί σου σκορπισμένο σε χίλια κομμάτια, όταν νιώθεις ολομόναχη και άδεια. Έχεις δικαίωμα να μην είσαι τέλεια, να κάνεις λάθη, να μπερδευτείς, να ξεχαστείς.
Κανείς όμως δεν έχει το δικαίωμα να σου στερήσει το είναι σου. Ό,τι αγαπάς, ό,τι ποθείς, ό,τι σε κάνει ευτυχισμένη. Γιατί αυτά τα πράγματα που κουβαλάει η ψυχή σου σε κάνουν μοναδική. Και αυτή η μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου πρέπει να περάσει σαν το μεγαλύτερο μάθημα ζωής στα παιδιά σου.
Και οι γύρω σου θα πρέπει να καταλάβουν ότι, όσο έχεις δικαίωμα στο «όχι» των απαιτήσεων τους, τόσο εσύ θα γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος και κατ’ επέκταση καλύτερη μαμά!
Πες λοιπόν όχι, χωρίς ενοχές, χωρίς τύψεις, χωρίς ντροπή.
