Για τους περισσότερους γονείς ο Σεπτέμβριος είναι ένας πολύ αγχωτικός μήνας.
Η αρχή της νέας σχολικής σεζόν έχει πολλές εκκρεμότητες που χρειάζεται να διευθετηθούν και κυρίως το πρόγραμμα των νέων μαθητών με όλες τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες.
Για την εργαζόμενη μητέρα που έχει περισσότερα από ένα παιδιά και καθόλου βοήθεια στο σπίτι, πρόκειται πραγματικά για άθλο του Ηρακλή.
Οι περισσότεροι γονείς συνειδητοποιούν αργά ή γρήγορα ότι οι εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών τους απαιτούν πρωτίστως από τους ίδιους καλή οργάνωση και διαχείριση του χρόνου. Ο χρόνος που απομένει μετά το σχολείο πρέπει να κατανέμεται ανάμεσα σε εξωσχολικές δραστηριότητες, ξεκούραση, παιχνίδι και μελέτη.
Το πρόγραμμα μπορεί εύκολα να βγει εκτός ελέγχου, είτε γιατί παρασυρθήκατε και φορτώσατε τα παιδιά με υπερβολικά πολλές δραστηριότητες, είτε επειδή δεν υπολογίσατε καλά τις αποστάσεις, είτε απλώς επειδή κουραστήκατε να κάνετε τον ταξιτζή και να περιμένετε έξω από αίθουσες χορού και φροντιστήρια. Και για το ζευγάρι οι ισορροπίες μπορεί να γίνουν επικίνδυνες όταν ο ένας γονέας πηγαίνει στο μπάσκετ και ο άλλος στο μάθημα γαλλικών. Αλήθεια, πότε ήταν η τελευταία φορά που φάγατε όλοι μαζί; Μήπως έχετε αποξενωθεί εξαιτίας του υπερφορτωμένου προγράμματος;
Το κλειδί για τη σωστή οργάνωση της οικογένειας είναι το μέτρο. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες πρέπει να επιλέγονται βάσει της ηλικίας, των ενδιαφερόντων και των ικανοτήτων των παιδιών. Εάν κάτι είναι πολύ προχωρημένο για την ηλικία του, το παιδί μπορεί να απογοητευτεί και να τα παρατήσει. Εάν πάλι είναι πολύ εύκολο, τότε θα βαρεθεί. Επίσης, όταν τα παιδιά κάνουν κάτι απλώς και μόνο για να ευχαριστήσουν τους γονείς τους, τότε η αποτυχία είναι σχεδόν βέβαιη.
Στην σύγχρονη εποχή πολλά παιδιά αγχώνονται για να προλάβουν όσα έχουν να κάνουν. Αυτό κατά κανόνα φέρνει μακροπρόθεσμα αρνητικά αποτελέσματα και οδηγεί στην ανάπτυξη μίας αγχώδους ή μία ανώριμης προσωπικότητας που δεν ολοκληρώνει ό,τι αρχίζει. Ας επιλέξουμε σοφά τι πραγματικά είναι απαραίτητο και θέλει να κάνει το παιδί στις λίγες ελεύθερες ώρες που του απομένουν. Βασικός κανόνας είναι να μην έχουν πάνω από μία εξωσχολική δραστηριότητα ημερησίως. Επίσης, εάν στο πρόγραμμά σας δεν υπάρχει κανένα ελεύθερο απόγευμα λόγω δραστηριοτήτων, τότε μάλλον το έχετε παρακάνει.
Πέρα από αυτά υπάρχουν χρήσιμα μυστικά που μπορούν να σας βοηθήσουν να οργανώσετε το πρόγραμμα δραστηριοτήτων της οικογένειας.
- Συμφωνήστε εξ αρχής σε κάποιους βασικούς κανόνες. Μπορεί για παράδειγμα να θέσετε όριο δύο δραστηριοτήτων, ή να ορίσετε ότι χρειάζεται να ασχοληθεί το παιδί με ένα άθλημα και μία ξένη γλώσσα ή μπορεί να συμφωνήσετε ότι τις ημέρες του σχολείου, ένα απόγευμα θα είναι ελεύθερο.
- Εξακριβώστε πόσος χρόνος χρειάζεται. Εάν για παράδειγμα αποφασίσετε ότι το παιδί σας θα κάνει πιάνο, τότε χρειάζεται να συνυπολογίσετε και τον χρόνο της μελέτης.
- Κρατήστε ημερολόγιο. Και μάλιστα σε εμφανές σημείο – όπως το ψυγείο – ώστε όλοι να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή το πρόγραμμα και να μην σας αιφνιδιάσουν με μία ξαφνική επίσκεψη στη γιαγιά.
- Έχετε πάντα υπόψη τις βασικές ανάγκες του παιδιού. Δεν μπορείτε για παράδειγμα να κρατήσετε το παιδί νηστικό επειδή σας βολεύει η πισίνα να γίνει στις 3 το μεσημέρι, ούτε να πάει για αγγλικά στις 9 το βράδυ επειδή τότε γυρίζετε από τη δουλειά. Τα παιδιά χρειάζονται περίπου 10 ώρες ύπνο την ημέρα, ισορροπημένη διατροφή στη σωστή ώρα, χρόνο για ξεκούραση και παιχνίδι.
- Μελέτη: Ρωτήστε εξ αρχής τη δασκάλα του σχολείου πόσες ώρες μελέτη την ημέρα απαιτεί κατά μέσο όρο η φετινή χρονιά. Καλό είναι να έχετε το πρόγραμμα του σχολείου ανά χείρας προτού ορίσετε τις εξωσχολικές δραστηριότητες. Αφήστε ελεύθερες τις ημέρες που θεωρείτε ότι το παιδί θα έχει αρκετή μελέτη και «φορτώστε» περισσότερα τις ημέρες που εκτιμάτε ότι θα είναι πιο ξεκούραστο. Σκεφτείτε επίσης εάν πρέπει να προηγείται η μελέτη ή η εξωσχολική δραστηριότητα. Ο βασικός κανόνας είναι πως ξεκινάμε με τα δύσκολα και τα λιγότερο ενδιαφέροντα, αφήνοντας για αργότερα, όταν το παιδί θα είναι πιο κουρασμένο, τα πιο εύκολα και διασκεδαστικά. Η μελέτη πρέπει να γίνεται όταν το παιδί είναι ξεκούραστο. Συνεπώς είναι ακατάλληλη στιγμή αμέσως μόλις επιστρέψει από το σχολείο ή αμέσως μετά το παιχνίδι. Πρέπει να μεσολαβεί κάποιος χρόνος ώστε το παιδί να αλλάζει παραστάσεις.
- Ορίστε προτεραιότητες. Το σχολείο προηγείται. Εάν παρατηρηθεί μείωση στη σχολική απόδοση του παιδιού, τότε μάλλον θα πρέπει να εγκαταλειφθεί κάποια εξωσχολική δραστηριότητα για να υπάρχει περισσότερος χρόνος για μελέτη.
- Να θυμάστε ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει χρόνος ξεκούρασης και χαλάρωσης (και δεν εννοούμε τον ύπνο). Όλοι τον χρειαζόμαστε, πόσο μάλλον τα παιδιά. Το καθημερινό πρόγραμμα χρειάζεται επίσης να έχει λίγο χρόνο για ποδήλατο, μουσική, παιχνίδι, χορό ό,τι χρειάζεται ένα παιδί για να νιώσει παιδί.
- Μην ξεχνάτε τα Σαββατοκύριακα. Μοιράστε καλύτερα τον χρόνο σε 7 και όχι μόνο σε 5 ημέρες. Δήμοι και Σύλλογοι οργανώνουν δραστηριότητες που γίνονται μόνο (ή και) τα Σαββατοκύριακα.
- Σκεφτείτε από την αρχή της χρονιάς εάν υπάρχουν άλλοι γονείς από το οικογενειακό ή κοινωνικό περιβάλλον με τους οποίους συμπίπτετε. Γονείς με τους οποίους θα μπορούσατε να μοιραστείτε τη μεταφορά/συνοδεία των παιδιών στην εξωσχολική δραστηριότητα, αν μη τι άλλο σε περίπτωση ανάγκης.
- Αξιοποιήστε το χρόνο αναμονής στη δραστηριότητα του παιδιού σας με παράλληλη δική σας απασχόληση. Ρωτήστε εάν στον ίδιο χώρο έχουν wi-fi που θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε για να κάνετε δικές σας δουλειές ή εάν υπάρχει εκεί κοντά supermarket, γυμναστήριο κ.λπ. Η εργαζόμενη μητέρα δεν έχει χρόνο για χάσιμο.
- Δείτε την ευρύτερη εικόνα. Αφού τελειώσετε με την άσκηση επί χάρτου και καταλήξετε στο οργανόγραμμα της χρονιάς, κλείστε για λίγο τα μάτια και προσπαθήστε να σκεφτείτε πώς θα κυλήσει η καθημερινότητα του παιδιού. Μήπως ο ρυθμός που θέλετε να του επιβάλετε είναι υπερβολικός για την ηλικία του; Σκεφτείτε με βάση τις δικές του ικανότητες και ανάγκες. Μετά καθίστε μαζί και συζητήστε το πρόγραμμα της χρονιάς.
Σημάδια που μαρτυρούν ότι το πρόγραμμα είναι υπερφορτωμένο
Αργά ή γρήγορα τα παιδιά που έχουν κάπως υπερβολικό πρόγραμμα δείχνουν την εξάντλησή τους.
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και αντιδρά με το δικό του τρόπο, αλλά τα συνηθέστερα σημάδια είναι:
- Νιώθουν κουρασμένα, έχουν άγχος ή παρουσιάζουν σημάδια κατάθλιψης,
- Παραπονιούνται για πονοκεφάλους και/ή στομαχόπονους που μπορεί να οφείλονται στο στρες, στην έλλειψη ύπνου ή στο ότι χάνουν γεύματα,
- Επιδεινώνεται η απόδοσή τους στο σχολείο.
