Γύρω στα δύο χρόνια του παιδιού τους, και καμιά φορά νωρίτερα, οι γονείς ανυπομονούν να δουν το παιδί τους να μαθαίνει να χρησιμοποιεί την τουαλέτα.
Σ’ αυτήν και μόνο την αναπτυξιακή στιγμή, η οποία έρχεται γύρω στα 2-2,5 χρόνια, μπορεί νευρολογικά να ελέγξει τα αντανακλαστικά και τους σφιγκτήρες τόσο της κύστης, όσο και του εντέρου του.
Ο έλεγχος των σφιγκτήρων και η αναπτυξιακή ετοιμότητα έρχονται συνήθως μετά τα δεύτερα γενέθλια. Μην βιάζεστε.
Τότε είναι η κατάλληλη στιγμή. Επιπρόσθετα, εκτός από όλα αυτά που αποδεικνύουν την ωριμότητά του, πρέπει να μη συμβαίνουν αλλαγές ή σημαντικά γεγονότα στη ζωή του ή στη ζωή της οικογένειας. Ταξίδια, αποχωρισμοί, αλλαγή σπιτιού ή δωματίου, καινούργιο κρεβάτι, αρρώστιες, παιδικός σταθμός είναι απόλυτες αντενδείξεις.
Αν για κάποιο λόγο υπάρχει άγχος ή θλίψη στην οικογένεια, αν γεννήθηκε το νέο σας μωρό, καλύτερα να αναβάλετε τις διαδικασίες αγωγής στην τουαλέτα.
Επίσης αν έχετε στον νου σας να κάνετε και άλλα, όπως να «κόψετε» την πιπίλα, το μπουκάλι ή τα υπολείμματα θηλασμού… εε, σιγά-σιγά. Ένα-ένα και με ψυχραιμία.
Κανείς δεν θα χάσει με την υπομονή.
Τα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι είναι ικανά να αρχίσουν την αγωγή στην τουαλέτα:
- Στην ηλικία των 24 μηνών, το 26% των παιδιών
- Μέχρι την ηλικία των 30 μηνών, το 85% των παιδιών
- Μέχρι την ηλικία των 36 μηνών, το 98% των παιδιών
Με ποιό τρόπο θα του μάθω να χρησιμοποιεί το γιογιό ή την τουαλέτα;
Η διάρκεια της προσπάθειας για την εκπαίδευση της ημέρας είναι γύρω στους 3 μήνες – άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο.
Η προσπάθεια για τη νύχτα καλό είναι να γίνει 4-6 μήνες αργότερα. Οι μήνες χωρίς κρύο διευκολύνουν την όλη διαδικασία.
Όταν λοιπόν κρίνετε με βάση τα προηγούμενα ότι είναι η κατάλληλη στιγμή, έχετε υπομονή και ακολουθήστε τα εξής βήματα:
- Συζητήστε το μαζί του. Πείτε του και ενισχύστε το ότι τώρα που μεγάλωσε μπορεί να βγάλει τις πάνες, όπως τα μεγαλύτερα παιδιά, και να χρησιμοποιεί την τουαλέτα όπως εσείς.
- Δείξτε του πώς εσείς πηγαίνετε στην τουαλέτα. Είναι καλύτερα αυτό να το κάνει ο γονιός με παιδιά του ίδιου φύλου και είναι καλύτερα να έχει αρχίσει να θέλει να σας μοιάσει.
- Αγοράστε μαζί του το γιογιό του ώστε να του αρέσει. Το γιογιό καταρχήν μπορεί να βρίσκεται στο δωμάτιό του, στο σαλόνι ή την τουαλέτα.
- Αν αρνηθεί, σεβαστείτε το. Δοκιμάστε 1-2 μήνες αργότερα, αφού αποσύρετε το γιογιό.
- Αν δεν θέλει γιογιό, αλλά προτιμάει να χρησιμοποιεί τη λεκάνη, αγοράστε ένα παιδικό κάθισμα λεκάνης ώστε να μικραίνει η διάμετρος και ένα ειδικό σκαλοπατάκι ώστε να πατάει τα πόδια του.
- Ενισχύστε το να κάθεται με τα ρούχα του για ένα μικρό διάστημα χωρίς πίεση.
- Αγοράστε μερικά «εσώρουχα» σαν του μπαμπά ή σαν της μαμάς, ανάλογα με το φύλο. Αυτό θα σας βοηθήσει πολύ γιατί θα το κάνει να χαρεί για το μεγάλωμά του, που θα το βοηθήσει να σας μοιάσει.
- Ενθαρρύνετέ το να χρησιμοποιεί το γιογιό του χωρίς ρούχα. Δείξτε του πώς να κρατάει τα πόδια του λυγισμένα προς την κοιλιά του, και όχι τεντωμένα. Αυτό βοηθάει πολύ το άδειασμα τόσο της κύστης, όσο και του εντέρου.
- Μην περιμένετε αποτελέσματα από την αρχή, αλλά επιβραβεύστε το, αν έχετε. Ως αυτή τη στιγμή, είναι παιχνίδι.
- Βγάλτε τις πάνες την ημέρα και βάλτε του τα καινούργια του εσώρουχα. Θυμίζετέ του να επισκέπτεται την τουαλέτα σε τακτά διαστήματα. Προτρέψτε το με ευχάριστο και συμπαθητικό τρόπο. Πείτε του: «Έλα, να βγάλουμε τα ρούχα». Βοηθήστε το στην αρχή και μείνετε μαζί του όση ώρα θέλει ή χρειάζεται.
- Το πιθανότερο είναι τις πρώτες μέρες να ξεχνιέται. Δεν πειράζει.
- Επιβραβεύστε την «επιτυχία» και μην αποδοκιμάζετε την «αποτυχία». Εκφράσεις που σας μοιάζουν συμπαθητικές και υποστηρικτικές (όπως «την άλλη φορά θα τα καταφέρεις») καμιά φορά λειτουργούν αποδοκιμαστικά.
Χαλαρώστε πραγματικά και πείτε του «Δεν πειράζει». - Η ιεροτελεστία του αδειάσματος στη λεκάνη πρέπει να γίνει με τη σύμφωνη γνώμη του. Είναι κάτι δικό του και θέλει να ξέρει τι θα γίνει και πού πηγαίνουν. Ρωτήστε: «Τι λές, να τα αδειάσουμε; Να τραβήξουμε το νερό;».
Πρέπει να είστε έτοιμη να απαντήσετε στην ερώτηση πού πηγαίνουν ιδίως τα κακά. Πιστεύω πως η απάντηση «σε μια μακρινή θάλασσα» είναι αληθινή, αθώα, και δεν φοβίζει τα παιδιά. - Μην υπερβάλλετε σε έκφραση αηδίας για την όψη ή τη μυρωδιά τους. Θυμηθείτε: Είναι κάτι δικό τους και το συμπαθούν. Ήδη η έκφραση «κακά» είναι άσχημη. Επίσης δεν θα μας άρεσε πολύ να εξελιχθεί προς το είδος παιδιού που σιχαίνεται τα πάντα.
Εξηγήστε στο παιδί σας ότι το «πιπί» είναι το νερό που πίνουμε και τα «κακά» τα φαγητά που το σώμα μας δεν τα χρειάζεται. Βοηθάει να τα αποχωριστούν. - Μην του στερήσετε τίποτε επειδή δεν μπορεί ή δεν θέλει να χρησιμοποιήσει τη λεκάνη ή το γιογιό του. Όχι μόνο δεν συζητώ τιμωρίες ή αποδοκιμασίες, αλλά ακόμη και στέρηση του χαμόγελου και του συμπαθητικού ύφους.
