Οργάνωση ομαδικού παιχνιδιού για τα πολύ μικρά παιδιά

Το ομαδικό παιχνίδι είναι η ιδανική ευκαιρία που προσφέρεται στο παιδί για να αναπτύξει σημαντικά στοιχεία της προσωπικότητάς του. Στο ομαδικό παιχνίδι:   υπάρχουν οι άλλοι και εγώ   υπάρχει ένας κοινός στόχος για την ομάδα   υπάρχουν οι κανόνες που ορίζουν το πλαίσιο των   κινήσεών μας   υπάρχει ο καταμερισμός των προσπαθειών   υπάρχουν, τέλος, το ομαδικό πνεύμα και   η συντροφικότητα. Ό,τι πιο υγιές σαν θεμέλιο στην ανάπτυξη της κοινωνικότητας του παιδιού μας. Συνήθως, όταν αναφερόμαστε σε ομαδικά παιχνίδια, ο νους μας αυτόματα πηγαίνει σε αθλητικά παιχνίδια, όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το βόλεϊ και όλα τα συναφή. Παιχνίδια, δηλαδή, που αφορούν ορισμένο αριθμό παικτών και συγκεκριμένους κανόνες. Παιχνίδια που κατά κανόνα παίζονται από άτομα μιας ορισμένης ηλικίας και πάνω, γιατί απαιτούν όχι μόνο εξειδικευμένη ικανότητα, αλλά και μια πνευματική ωριμότητα. Αυτό το δεύτερο είναι και το σημαντικότερο γιατί είναι το απαραίτητο στοιχείο για να κινηθεί κανείς σωστά ως μέρος ενός συνόλου – άσχετα από το πόσο καλή ή μέτρια μπορεί να είναι η απόδοση από τεχνικής άποψης. Βάλτε, για παράδειγμα, μια ομάδα πιτσιρικάδων να παίξει ποδόσφαιρο. Θα γίνει «το σώσε»! Όχι γιατί δεν ξέρουν να κλοτσάνε τη μπάλα, αλλά γιατί καθένας θεωρεί τη μπάλα δικιά του, γιατί δεν μπορούν να ακολουθήσουν κανόνες, δεν βλέπουν «πού κολλάνε» οι άλλοι, αφού στην ουσία δεν έχουν την αίσθηση πως οι ίδιοι αποτελούν ομάδα,· το παιχνίδι όμως είναι ομαδικό. Η απαιτούμενη ωριμότητα έρχεται με την ηλικία, βέβαια. Μπορεί όμως να καλλιεργηθεί νωρίς, δίνοντας στο παιδί την ευκαιρία να συνειδητοποιήσει τι σημαίνει είμαι και λειτουργώ ως μέρος ενός συνόλου. Για τα πολύ μικρά παιδιά, 3-5 χρόνων, που θέλουμε να απασχολήσουμε ομαδικά, δεν αρχίζουμε ποτέ με κάτι πολύπλοκο που έχει κανόνες και αφηρημένους στόχους. Σκοπός μας είναι να μάθουμε στο παιδί να μοιράζεται με άλλους τα αντικείμενα που παίρνουν μέρος στο παιχνίδι, όπως μπογιές, χαρτιά, αυτοκόλλητα, ξυλάκια, βότσαλα κ.λπ., και να φτάνει τελικά σε κάποιο ορατό αποτέλεσμα. Δηλαδή να ξέρει α) τι πάει να πετύχει, και β) πώς αυτό θα επιτευχθεί αν βοηθήσουμε όλοι. Για την ίδια ηλικιακή ομάδα, καλό είναι να αρχίσουμε με λίγα παιδιά. Μπορούμε έτσι καλύτερα να ασχοληθούμε με τα προβλήματα που προκύπτουν για το καθένα παιδί χωριστά και να βοηθήσουμε ώστε το παιχνίδι να εξελιχθεί ομαλά. Σε αυτήν την ηλικία, μία ομάδα από 3 έως 5 παιδιά μπορεί να συνεργαστεί ευκολότερα απ’ ό,τι μια μεγαλύτερη, αποτελούμενη από 8 έως 10 παιδιά. Προτιμήστε κλειστούς περιορισμένους χώρους (στο πάτωμα ή γύρω από ένα τραπέζι), όπου μπορείτε να τα παρακολουθείτε, και όπου η προσπάθειά τους είναι επικεντρωμένη και μάλλον περιορισμένη σε δεδομένο χώρο. Τρέξιμο, πήδημα, τούμπες, κυνηγητό, σε ανοιχτούς χώρους είναι παιχνίδια που σε αυτές τις ηλικίες καλύτερα να επιχειρούνται με το καθένα παιδί χωριστά, και όχι ακόμα σε ομάδα. Όχι μόνο επειδή εγκυμονούν κινδύνους τραυματισμού, αλλά γιατί επίσης καλλιεργούν αντιπαλότητα, πράγμα που δεν είναι ακόμα έτοιμα να διαχειριστούν. Για να το πούμε πιο απλά: Πρώτα πρέπει το παιδί να μάθει να συγκεντρώνεται και να συνεργάζεται με άλλους, θεωρώντας τους επέκταση του εαυτού του, και αργότερα να περάσει στο στάδιο της άμιλλας, όπου η ομάδα του καλείται να αντιμετωπίσει αντίπαλη ομάδα.