Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά συνδέονται σ’ όλους τους λαούς της Ευρώπης με οικογενειακές συγκεντρώσεις. Είναι μια όμορφη παράδοση που την τηρούμε πιστά -άλλοτε ενθουσιωδώς, άλλοτε βαρυγκωμώντας- και θέλουμε να την κρατήσουν και τα παιδιά μας.
Η οικογενειακή συγκέντρωση έχει πολλά πλεονεκτήματα για το παιδί, το κοινωνικοποιεί, το φέρνει σ’ επαφή με προηγούμενες γενιές, με την ευρύτερη οικογένεια, με τις οικογενειακές παραδόσεις, με την πολιτισμική του κληρονομιά. Έχει όμως και πολλές κακοτοπιές, παγίδες, κινδύνους, που κάθε χρόνο τούς αμελούμε.
Το περιβάλλον σας γίνεται επικίνδυνο
Κυκλοφορούν επικίνδυνα αντικείμενα που δεν τα ελέγχουμε, ξηροί καρποί, ελιοκούκουτσα, αποτσίγαρα, ποτήρια με αλκοολούχα ποτά και τελευταίο -αλλά όχι λιγότερο επικίνδυνο- το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Πρόκειται για αντικείμενο με όλα τα χαρακτηριστικά του «εντελώς ακατάλληλου για παιδικά χέρια», το οποίο όμως δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να στερήσουμε από το παιδί κι από τον εαυτό μας.
Για να μειωθούν οι κίνδυνοι
Στηρίξτε πολύ καλά το έλατο. Τοποθετήστε το σε κάποια άκρη εκτός κυκλοφοριακού ρεύματος.
Μην ξεχνάτε ότι τα στολίδια του δέντρου είναι συνήθως εύθραυστα. Όσα είναι προσπελάσιμα βρίσκονται σε «υψηλό κίνδυνο» σε σπίτια που έχουν παιδιά ηλικίας κάτω από 3,5-4 ετών. Αν έχετε μεγάλο δέντρο, προσπελάσιμο στο παιδί, βάλτε στα χαμηλά κλαδιά στολίδια άθραυστα. Γενικά, αποφύγετε να κρεμάσετε στο δέντρο αντικείμενα που δεν θα αφήνατε στα χέρια του παιδιού.
Το να σπάσει μια μπάλα, είναι απογοήτευση για το παιδί, σκοτούρα για τους γονείς που πρέπει να μαζέψουν αμέσως τα κομματάκια, κίνδυνος άμεσου τραυματισμού, κίνδυνος μελλοντικού τραυματισμού από ένα σπασμένο κομματάκι που κρύφτηκε κάτω από το χαλί. Ξέρετε πολύ καλά πως τα πιτσιρίκια έχουν ιδιαίτερη κλίση στο να ανακαλύπτουν μικρά σκουπιδάκια και να τα καταπίνουν. Ένα γυαλάκι χρωματιστό από μπάλα χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για το νήπιο.
Οι γιρλάντες με χάντρες μικρού μεγέθους σπάνε και οι χάντρες καταπίνονται.
Αν χρησιμοποιείτε αληθινά κεριά, μην απομακρύνεστε ούτε στιγμή από κοντά τους – όλα τα γύρω τους στολίδια είναι εύφλεκτα.
Αν χρησιμοποιείτε ηλεκτρικά φωτάκια, φροντίστε η πρίζα να μην είναι ορατή ούτε προσπελάσιμη στο παιδί.
Η επίβλεψη των παιδιών χωλαίνει
Οι οικογενειακές συγκεντρώσεις δεν είναι παιδικό πάρτι! Εκεί, παιδιά ίδιας πάνω-κάτω ηλικίας ελέγχονται από αρκετούς ενήλικους που δεν έχουν άλλη έννοια παρά να προσέχει ο καθένας το παιδί του κι όλοι μαζί, όλα τα παιδάκια, μην πέσουν, μην καταστρέψουν κάτι, μη χτυπήσουν τα άλλα παιδιά.
Στις οικογενειακές συγκεντρώσεις όμως, συγχρωτίζονται συνήθως τρεις γενιές και παιδιά διαφόρων ηλικιών που δεν αποτελούν την αποκλειστική έννοια των γονιών τους.
Υπάρχουν άλλες προτεραιότητες: Πρέπει η αδελφή της γιαγιάς να καθίσει μακριά από ρεύματα, ο κουμπάρος να πάρει τη σκληρή πολυθρόνα γιατί έχει ισχιαλγία, ο συμπέθερος να σερβιριστεί πρώτος και να του περνάμε συχνά τα μεζεδάκια.
Τα δώρα που κυκλοφορούν αφορούν παιδιά διαφόρων ηλικιών. Οι παρόντες ενήλικοι ή έχουν κι άλλα να φροντίσουν και ξεχνούν την επίβλεψη των παιδιών ή δεν έχουν πείρα από φροντίδα παιδιών:
Πώς να τους χειριστείτε όλους αυτούς; Δεν έχετε καιρό για «ταχύρυθμη εκπαίδευση στη φροντίδα νηπίων» (!) και μην πέσετε στην παγίδα να βασιστείτε στην κρίση τους. Αυτό που είναι λογικό και αυτονόητο για γονείς με πρόσφατη πείρα από μικρά παιδιά, είναι άγνωστο και απίθανο για τους υπόλοιπους ενήλικους.
Βάλτε διπλοσκοπιές
Πρέπει να ορίσετε «μπέμπι-σίτερ». Να αναθέσετε τη συνεχή και αποκλειστική επίβλεψη κάθε παιδιού σε κάποιον υπεύθυνο ενήλικο εμπιστοσύνης. Το υπεύθυνο το υπογραμμίζουμε γιατί δεν μπορεί να απονείμετε αυτόν τον τίτλο αβασάνιστα.
Στις διακοπές το σπίτι μετατρέπεται σε καινούργιο, άγνωστο, δυνητικά επικίνδυνο περιβάλλον, όπου δεν αρκεί πια μόνο η παρουσία μας για να προστατέψει το παιδί από τα ατυχήματα. Αν τις άλλες μέρες έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα, και το παιδί βρίσκεται συνεχώς μέσα στο ραντάρ μας, τώρα ξέρουμε ότι τα 14 μάτια δεν φθάνουν. Επιστρατεύστε φρουρούς υψηλής υπευθυνότητας και εξειδίκευσης που θα έχει ο καθένας τα μάτια του 14, άγρυπνα και περιστρεφόμενα.
