Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για ένα σημαντικό θέμα το οποίο αναπόφευκτα αντιμετωπίζει κάθε μητέρα μεγαλώνοντας το μωρό της και θα εξηγήσουμε και ξεκαθαρίσουμε τους μύθους και τις αλήθειες για την οδοντοφυΐα του μωρού.
Τι είναι η οδοντοφυΐα βρεφώ ...
4 Φεβρουαρίου 2019
Ποτέ δεν είναι νωρίς για τη στοματική φροντίδα του μωρού μας, που εξασφαλίζει το αυριανό υγιές χαμόγελό του.
Τα νεογιλά δόντια είναι οι «οδηγοί» των μόνιμων δοντιών μας, γι’ αυτό και η πρώιμη τερηδόνα αποτελεί απειλή για τη μετέπειτα στοματική υγεία του παιδιού και αργότερα του ενήλικα. Η αμέλεια ορισμένων γονιών αλλά και παιδιάτρων να ασχοληθούν με τα νεογιλά δοντάκια με το επιχείρημα ότι αυτά κάποτε θα αλλάξουν, είναι αδικαιολόγητη, καθώς τώρα πια είναι ευρέως γνωστό, πόσο σημαντική είναι αυτή η προσωρινή οδοντοφυΐα του παιδιού για την μόνιμη οδοντοφυΐα του και την επίδραση που έχει αυτή όχι μόνο στην οδοντοσκελετική του ανάπτυξη, όσο και στην εμφάνιση του παιδιού και κατ’ επέκταση στον ψυχισμό του. Ακόμη, ένα παιδί που χάνει πρώιμα τα πρώτα του δόντια του μπορεί να παρουσιάσει ακόμη και δυσκολίες στο λόγο (ψεύδισμα κλπ). Γι αυτό και οι οδοντίατροι και ειδικότερα οι παιδοδοντίατροι επιμένουν: από το πρώτο κιόλας δόντι που θα εμφανιστεί στο στόμα του βρέφους, η φροντίδα του στόματος πρέπει να ξεκινήσει με επιμέλεια και σταθερότητα.
Στρεπτόκοκκος ο ένοχος
Ορισμένα στελέχη στρεπτόκοκκων είναι η αιτία για τη δημιουργία της τερηδόνας, που προσβάλει τη νεογιλή οδοντοφυΐα. Οι μελέτες καταδεικνύουν πλέον ότι η μετάδοση του μικροβίου γίνεται κυρίως από τη μητέρα, γι αυτό και λέμε ότι η κατάσταση του στόματος της μητέρας σχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη τερηδόνας στο παιδί. Γι αυτό και τα μέλη του Οδοντιατρικού Συλλόγου Πειραιώς συνιστούν στους μελλοντικούς γονείς να διατηρούν οι ίδιοι σε υψηλό επίπεδο τη στοματική τους υγεία, ώστε να μη μεταδίδουν στο νεογέννητο παιδί τους παθογόνα μικρόβια.
Ο άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η ζάχαρη η οποία δημιουργεί το περιβάλλον για την «καλλιέργεια» της τερηδόνας. Γι αυτό και όσο περισσότερη ζάχαρη καταναλώνει ένα παιδί, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να παρουσιάσει τερηδόνα.
Εύλογα αναρωτιέται κανείς πώς καταναλώνει ζάχαρη ένα βρέφος. Καταρχήν από το ίδιο το γάλα, το οποίο από μόνο του είναι σάκχαρο (γαλακτόζη). Υπάρχουν ακόμη «κακές συνήθειες» των γονέων ή των γιαγιάδων και παππούδων οι οποίοι βουτάνε την πιπίλα στο μέλι ή τη ζάχαρη, προσφέρουν στα βρέφη ζαχαρόνερο ή χαμομήλι με ζάχαρη και καθώς μεγαλώνουν προσθέτουν ζάχαρη στο γάλα για να το κάνουν πιο ελκυστικό στο μικρό παιδί. (Να σημειωθεί ότι εκτός από τη ζημιά που κάνει στην οδοντική υγεία, η ζάχαρη είναι εξαιρετικά εθιστική –είναι 8 φορές πιο εθιστική από την ηρωίνη- με συνέπεια η πρόσληψή της από τα παιδιά να αυξάνει διαρκώς, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα υγείας στην ενήλικη ζωή).
Μητρικός θηλασμός ή μπιμπερό;
Ο μητρικός θηλασμός είναι ευεργετικός για τη μητέρα και το βρέφος, αλλά δεν προστατεύει από την εμφάνιση τερηδόνας, η οποία σχετίζεται άμεσα με την τροφή και κυρίως με τα υπολείμματα γάλακτος στο στόμα μετά τη σίτιση του βρέφους. Η χρήση μπιμπερό θεωρείται ενδεχομένως περισσότερο επιβαρυντική, λόγω της συνήθειας ορισμένων γονέων να το χρησιμοποιούν ως «υπναγωγό», να αφήνουν δηλαδή το παιδί τους να το πάρει ο ύπνος με το μπιμπερό στο στόμα. Γι αυτό και οι ειδικοί της στοματικής υγείας επιμένουν: Και ένα μόνο δοντάκι να υπάρχει στο στόμα του βρέφους απαιτείται συστηματική φροντίδα. Συστήνεται λοιπόν:
- Μετά τη σίτιση με μπιμπερό αλλά και μετά τον θηλασμό και οπωσδήποτε το βράδυ τα νεογιλά δόντια να καθαρίζονται πολύ προσεκτικά ώστε να αφαιρούνται τα υπολείμματα γάλακτος. Η προ του ύπνου φροντίδα των δοντιών είναι σημαντική καθώς το βράδυ μειώνεται η έκκριση σάλιου, το οποίο δρα προστατευτικά στο στόμα και τα δόντια. Το μόνο που χρειάζεστε είναι μία βρεγμένη με νερό γάζα την οποία θα τυλίξετε στο δάκτυλό σας και θα καθαρίσετε απαλά όχι μόνο τα υπάρχοντα δόντια, αλλά και τα ούλα. Όταν πλέον το μωράκι έχει 6-7 δόντια μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει ένα teething ring, ένα δηλαδή «κρίκο οδοντοφυίας», με ενσωματωμένη οδοντόβουρτσα και να βουρτσίσει με αυτό τα δόντια του βρέφους, το οποίο θα αρχίσει με αυτό τον τρόπο να εξοικειώνεται και με την οδοντόβουρτσα.
- Κόψτε τη συνήθεια του μπιμπερό το αργότερο μέχρι τους 14 μήνες ζωής του παιδιού σας και μην το αφήνετε ποτέ να κοιμάται με αυτό.
- Μη χρησιμοποιείτε ποτέ γλυκαντικά για την πιπίλα προκειμένου «να τη μάθει για να μην κλαίει».
- Μη χρησιμοποιείτε οδοντόκρεμες ακόμη και ειδικές φόρμουλες για βρέφη, εάν το παιδί σας δεν είναι τουλάχιστον τριών ετών. Ο λόγος; Τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες δεν ξέρουν να ξεπλύνουν το στόμα τους και θα καταπιούν την οδοντόκρεμα. Από τα τέσσερα έτη και μετά ο οδοντίατρος θα συστήσει την ειδική για την περίπτωση του κάθε παιδιού οδοντόπαστα.