Η αλήθεια είναι πώς πολλές φορές τα παιδιά συμπεριφέρονται με αγένεια, χωρίς να το επιδιώκουν. Κι αυτό γιατί δεν γνωρίζουν πως δεν είναι ευγενικό, για παράδειγμα, να διακόπτουν ή να σκαλίζουν την μύτη τους δημόσια. Γι’ αυτό, είμαστε εμείς οι γονείς, που θα πρέπει να τους μάθουμε πώς να συμπεριφέρονται κοινωνικώς αποδεκτά. Και βέβαια να καταλάβουν ότι οι καλοί τρόποι κυρίως σχετίζονται με αξίες όπως ο σεβασμός, η συμπόνια και η κατανόηση για τους άλλους.
1. Ευχαριστώ –παρακαλώ: Οι λέξεις-κλειδιά!
Για να είναι το παιδί ευγενικό απέναντι σε εσάς και τον κοινωνικό του περίγυρο, είναι καλό να ακούει κάποιες λέξεις που χρησιμοποιούμε πρώτα εμείς οι γονείς στην καθημερινότητά μας. Οι λέξεις «ευχαριστώ» και «παρακαλώ», έχουν θετικό αντίκρισμα στους άλλους. Όταν το παιδί αντιληφθεί ότι κάθε φορά που θα χρησιμοποιεί αυτές τις λέξεις, θα επαινείται από τον περίγυρό του, τότε θα αποκτήσει τους βασικούς κανόνες ευγενικής συμπεριφοράς.
2. Πάντα χαιρετάμε όταν συναντάμε κάποιον
Ο χαιρετισμός είναι στην ουσία μια ευχή: ευχόμαστε στο συνάνθρωπό μας να έχει μια καλή μέρα ή ένα καλό βράδυ. Αρκεί να τον κοιτάξουμε στα μάτια και να πούμε μόνο ένα «γεια».
3. Δεν κοροϊδεύουμε ποτέ τους άλλoυς
Δεν κοροϊδεύουμε ποτέ κανέναν εξαιτίας της εμφάνισης, της εθνικότητας, των γνώσεων ή των ικανοτήτων του. Οι άνθρωποι είμαστε όλοι διαφορετικοί μεταξύ μας. Αυτό κάνει τον καθένα μας ξεχωριστό και τον κόσμο μας πολύχρωμο και όμορφο. Οι έξυπνοι άνθρωποι δεν σχολιάζουν την ιδιαιτερότητα ή τη διαφορετικότητα των άλλων.
4. Συμπεριφερόμαστε κόσμια σε δημόσιους χώρους
Όταν βρισκόμαστε σε δημόσιους χώρους πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τους ανθρώπους που είναι γύρω μας ώστε να μην τους ενοχλούμε. Αυτό σημαίνει ότι δεν τσιρίζουμε στο σούπερ-μάρκετ, δεν ορμάμε στα μέσα μαζικής μεταφοράς πριν κατέβει ο κόσμος και φυσικά δεν τρέχουμε μέσα σε εστιατόρια και χώρους συνεστίασης.
5. Δεν δείχνουμε και δεν κοιτάζουμε επίμονα τους άλλους ανθρώπους
Τα παιδιά εντυπωσιάζονται εύκολα γιατί ο κόσμος είναι καινούργιος γι’ αυτά, οπότε το να σας δείξουν έναν άνθρωπο που κάνει ή φοράει κάτι εντυπωσιακό τους έρχεται φυσικά. Πρέπει όμως να μάθουν ότι δεν δείχνουμε, δεν σχολιάζουμε δυνατά και δεν κοιτάζουμε επίμονα τους άλλους ανθρώπους γιατί αυτό τους κάνει να αισθάνονται άσχημα.
6. Δεν γίνεται να είμαστε πάντα το επίκεντρο της προσοχής
Ναι, τα παιδιά είναι χαριτωμένα και αστεία, αλλά σε ορισμένες κοινωνικές περιστάσεις μπορούν να γίνουν ενοχλητικά αν επιμένουν να προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή όλων. Θα είναι πιο εύκολο γι’ αυτά να το συνειδητοποιήσουν αν δεν τους ζητάτε εσείς συνεχώς να «δώσουν παράσταση», δηλαδή να πουν το τάδε τραγουδάκι στον θείο ή να κάνουν τη πιο χαριτωμένη τους γκριμάτσα για τη γιαγιά. Το να «αντέχουν» να μην τους δίνει κανείς ιδιαίτερη σημασία για ένα χρονικό διάστημα είναι μια κοινωνική δεξιότητα που θα τους χρησιμεύσει αργότερα στη ζωή τους.
7. Σεβόμαστε πάντα τους μεγαλύτερους
Μπορεί οι εποχές να έχουν αλλάξει, αλλά ο σεβασμός και η ευγένεια δεν παύουν ποτέ να είναι ζητούμενα. Μάθετε στο παιδί ότι δεν είναι ωραίο να διακόπτει τους άλλους όταν μιλούν σε εκείνο ή μεταξύ τους, ότι πρέπει να σηκώνεται στο λεωφορείο και να παραχωρεί τη θέση του αν υπάρχει κάποιος ηλικιωμένος που στέκεται όρθιος και γενικότερα ότι μπορεί οι μεγαλύτεροί του να μην έχουν πάντα δίκιο, το λιγότερο όμως που μπορεί να κάνει είναι να τους ακούσει από σεβασμό.
8. Μαθαίνουμε να εκτιμάμε τα δώρα!
Καλό είναι να μάθουμε στα παιδιά ότι το να παίρνουν δώρα δεν είναι κάτι αυτονόητο. Όταν λοιπόν κάποιος τους κάνει ένα δώρο που δεν τους αρέσει, πρέπει να χαμογελάσουν, να πουν «ευχαριστώ» και να το εννοούν. Αυτό θα το καταφέρουν μόνο αν ξέρουν από μικρά πως δεν είναι κανείς υποχρεωμένος να τους κάνει δώρα, όσο ξεχωριστή περίσταση κι αν είναι.
9. Οι σωστοί τρόποι στο τραπέζι
Στο τραπέζι την ώρα του φαγητού καθόμαστε ίσια στην καρέκλα και χρησιμοποιούμε το πιρούνι και το κουτάλι μας –όχι τα χέρια– για να πιάσουμε το φαγητό. Η μαμά ετοίμασε αυτό το φαγητό με κόπο και αγάπη. Τέλος, τα μανίκια και τα ρούχα δεν είναι μέρη για να σκουπιζόμαστε και τα δάχτυλα δεν είναι σωστό να τα γλύφουμε.
10. Δεν βρίζουμε ποτέ και για κανένα λόγο
Και εννοείται πως δεν βρίζουμε ποτέ μπροστά σε μεγαλύτερους. Εκείνοι γνωρίζουν ήδη αυτές τις λέξεις και δεν τις βρίσκουν καθόλου ενδιαφέρουσες ή ευχάριστες.
Με τη συνεργασία της Βάλιας Καντούνη, ψυχολόγου
