Η καισαρική τομή αποτελεί μία χειρουργική μέθοδο τοκετού κατά την οποία το μωρό γεννιέται μέσω μία χειρουργικής τομής στο κοιλιακό τοίχωμα της μητέρας και συνήθως, πραγματοποιείται σε περιπτώσεις που ο φυσιολογικός τοκετός είναι επικίνδυνος ή δεν προχωράει φυσιολογικά. Παρόλο που είναι αρκετά γνωστή μέθοδος, πολλές γυναίκες έχουν πρακτικές ερωτήσεις για αυτή, ερωτήσεις τις οποίες θα απαντήσουμε σε αυτό το άρθρο.
Πόσο συχνή είναι;
Νέα στοιχεία δείχνουν πως ο αριθμός των καισαρικών τομών που πραγματοποιούνται παγκοσμίως αυξάνεται, καθώς 1 στις 5 γεννήσεις (21%) γίνονται με καισαρική, νούμερο που αναμένεται να αυξηθεί σε 29% των γεννήσεων έως το 2030.
Τι πρέπει να ξέρω πριν την καισαρική τομή; Ποια είναι η διαδικασία;
Συγκεκριμένες οδηγίες δίνονται πάντα και από τον γιατρό σας. Γενικά θα πρέπει να είστε νηστική 6 ώρες πριν έρθετε στο μαιευτήριο. Κατά την προσέλευση, θα πάτε στο χώρο υποδοχής, φέρνοντας μαζί σας τη δική σας αστυνομική ταυτότητα, καθώς και του συζύγου σας, μαζί με μία πρόσφατη ληξιαρχική πράξη γάμου των τελευταίων 6 μηνών). Στη συνέχεια, εφόσον υπογράψετε και έντυπο συγκατάθεσης για την επέμβαση, θα οδηγηθείτε στο χώρο προετοιμασίας, όπου πραγματοποιείται ευπρεπισμός (ξύρισμα) της κάτω κοιλίας και υποκλυσμός και θα περιμένετε μαζί με το συνοδό σας, μέχρι να σας καλέσουν στη χειρουργική αίθουσα για την έναρξη του χειρουργείου, όπου θα σας περιμένει ο γιατρός σας.
Τι πρέπει να γνωρίζω για την αναισθησία;
Τυπικά, η αναισθησία στην καισαρική είναι τοπική, δηλαδή από τη μέση και κάτω δε θα νιώθετε πόνο και θα διατηρείτε το επίπεδο συνείδησής σας. Η διαδικασία αυτή καλείται επισκληρίδιος αναισθησία και πραγματοποιείται μέσω χορήγησης αναισθητικού στη σπονδυλική στήλη με καθετήρα και είναι πιο ασφαλής από την κλασσική γενική αναισθησία (νάρκωση). Επίσης, τοποθετούνται φλεβικός καθετήρας και ουροκαθετήρας, οι οποίοι θα αφαιρεθούν την επόμενη μέρα από το χειρουργείο καθώς και αντιθρομβωτικές κάλτσες.
Τι συμβαίνει στο χειρουργείο;
Η διαδικασία διαρκεί τυπικά 45 λεπτά από την χορήγηση της αναισθησίας. Αρχικά πραγματοποιείται προσεκτική αντισηψία της περιοχής της κάτω κοιλίας και το υπόλοιπο σώμα καλύπτεται από αποστειρωμένα χειρουργικά πεδία. Πραγματοποιείται μία οριζόντια τομή 10-15 εκατοστών χαμηλά στην κοιλιά, ώστε να μπορεί να καλύπτεται από το εσώρουχο. Στη συνέχεια ο γιατρός θα βγάλει το μωρό και θα κόψει τον ομφάλιο λώρο. Αφού καθαριστεί και εκτιμηθεί από νεογνολόγο, θα σας το φέρουν να το δείτε και να το κρατήσετε και αφού του φορέσουν βραχιόλι ταυτοποίησης θα το μεταφέρουν στην αίθουσα νεογνών. Παράλληλα, ο γιατρός θα αφαιρέσει τον πλακούντα μέσω της τομής και αφού γίνει ένας έλεγχος της μήτρας για αιμορραγία, θα τοποθετηθούν ράμματα. Με το πέρας του χειρουργείου, θα οδηγηθείτε στο χώρο της ανάνηψης και 2 ώρες μετά στο θάλαμό σας στην κλινική.
Τι γίνεται κατά τη διάρκεια της νοσηλείας;
Συνήθως η νοσηλεία διαρκεί 3-4 μέρες, κατά τη διάρκεια της οποίας χορηγούνται αντιβιοτικά, αναλγητικά και αντιθρομβωτικά, αφαιρούνται οι καθετήρες και καθαρίζεται το χειρουργικό τραύμα. Συστήνεται να κινητοποιηθείτε νωρίς και μπορείτε να κάνετε ντουζ μετά την πρώτη μέρα, αλλά μετά θα πρέπει να γίνει εκ νέου καθαρισμός του τραύματος. Μπορείτε να φοράτε και ειδικά εσώρουχα μίας χρήσης για καισαρική εάν το επιθυμείτε, καθώς είναι ιδιαίτερα ελαστικά και επιτρέπουν να στεγνώνει το τραύμα.
Μετά την έξοδό σας από το νοσοκομείο
Τι γίνεται κατά την ανάρρωση μετά την καισαρική;
Στο σπίτι θα πρέπει να περιποιείστε το τραύμα καθημερινά και μετά το μπάνιο για μία εβδομάδα. Εάν εμφανιστούν σημεία φλεγμονής στην τομή (ερυθρότητα, έντονος πόνος, πύον, πυρετός), ενημερώστε άμεσα τον γιατρό σας. Συνήθως τα ράμματα που τοποθετούνται είναι απορροφήσιμα, αλλά σε αντίθετη περίπτωση σε 5-7 ημέρες θα αφαιρεθούν.
Σε αυτή την αρχική περίοδο συστήνεται δραστηριότητα με μέτρο, με πλήρη επαναφορά στις δραστηριότητές σας (εργασία, χόμπυ, σεξουαλικές επαφές) μετά τις 6 βδομάδες, ενώ γυμναστική στους κοιλιακούς μύες μετά τους 2 μήνες. Παράλληλα, να αναμένετε πως θα έχετε λόχεια, δηλαδή κολπικές εκκρίσεις που περιέχουν αίμα, βλέννη ή και τμήματα του ενδομητρίου, τα οποία προοδευτικά θα μειώνονται σε ποσότητα και θα γίνονται από αιματηρά πιο κίτρινα και διαυγή. Τα λόχεια κρατάνε μέχρι 6 εβδομάδες περίπου στις περισσότερες γυναίκες.
Πότε επανέρχεται το σώμα;
Είναι πολύ συχνό και φυσιολογικό φαινόμενο, μετά την καισαρική να υπάρχει διάχυτο πρήξιμο στην κοιλιά και τα πόδια, που οφείλεται στην κοιλιακή διάταση και στην κατακράτηση νερού εξαιτίας των ορμονών. Σταδιακά, η μήτρα επανέρχεται εντός 6 εβδομάδων, ωστόσο η κοιλιά μπορεί να πάρει μήνες μέχρι να επανέλθει πλήρως. Μπορείτε να μειώσετε το διάστημα αυτό με γυμναστική, αφού πρώτα συμβουλευτείτε το γυναικολόγο σας, ενώ το πρήξιμο στα πόδια υποχωρεί γρηγορότερα, τις πρώτες βδομάδες ή μέσα σε ένα μήνα. Εάν το πρήξιμο αργεί να υποχωρήσει, κυκλοφορούν στην αγορά λαστέξ, κορσέδες και ζώνες λοχείας, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για αισθητικούς λόγους (για μία έξοδο πχ) και σύμφωνα με μαρτυρίες και στην υποστήριξη και επαναφορά του σώματος, ωστόσο δεν υπάρχουν μελέτες που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τη γυμναστική της κοιλίας, του πυελικού εδάφους και την καλή φυσική κατάσταση.
Πολλές γυναίκες παρατηρούν, επίσης, τοπικό πρήξιμο πάνω στην τομή ή μια μάζα/όζο («γρομπαλάκι») τις πρώτες μέρες, συχνά αποτέλεσμα της διαδικασίας ανάρρωσης που σταδιακά θα υποχωρήσει, ωστόσο, μπορεί να είναι μικρό αιμάτωμα (θα σκουραίνει σταδιακά), μικρή κοιλιοκήλη (επώδυνη, διογκώνεται, όταν βήχετε ή σηκώνετε βάρος) ή εστία ενδομητρίωσης (σπάνιο, θα πονάει μαζί με την περίοδο), περιπτώσεις στις οποίες πρέπει να ενημερώσετε στον γιατρό σας. Όσον αφορά στην τομή μετά την καισαρική, θα έχετε αρχικά ένα σημάδι 10-15 εκ. στο σημείο, το οποίο στην αρχή θα είναι ερυθρό, ωστόσο με τον καιρό θα ξεθωριάσει και θα κρύβεται και από το εσώρουχο/μαγιό.
Τι να περιμένω μακροχρόνια;
Οι περισσότερες γυναίκες αναρρώνουν πλήρως και μπορούν να τεκνοποιήσουν ξανά, εάν το επιθυμούν, οπότε και πολλές φορές ξαναπροτείνεται η καισαρική, λόγω του κινδύνου να ανοίξει η μήτρα στο σημείο της τομής με τις πιέσεις του φυσιολογικού τοκετού. Ωστόσο αυτό δεν είναι απόλυτο και ο φυσιολογικός τοκετός μετά την καισαρική μπορεί να συμβεί σε περιπτώσεις φυσιολογικής εγκυμοσύνης και όταν η τομή έχει θεραπευτεί επαρκώς, πάντα με τον έλεγχο και τη συμβουλή του γιατρού σας. Μακροχρόνια, μερικές γυναίκες αναφέρουν πόνο στην τομή μετά την καισαρική. Ο πόνος αυτός που μπορεί να οφείλεται σε υπερτροφία της ουλής (χηλοειδές), δημιουργία, δηλαδή, συμφύσεων με ενδοπυελικά όργανα ή σπανιότερα σε ενδομητρίωση, πρέπει να εκτιμάται από γιατρό.
