17 Ιουνίου 2014
«Δεν πρέπει να διδάσκουμε τα μεγάλα βιβλία, πρέπει να διδάσκουμε την αγάπη για το διάβασμα». είχε πει ο διάσημος Αμερικανός ψυχολόγος. B.F. Skinner.
«Νομίζω ότι το πιο σημαντικό πράγμα που οι γονείς μπορούν να κάνουν είναι να διδάξουν στα παιδιά τους να αγαπούν τα βιβλία και τις ιστορίες τόσο πολύ, ώστε να τους δώσουν το κίνητρο να μάθουν να διαβάζουν, ακόμη και όταν πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο για αυτά έργο», λέει η Δρ. Pamela High, πρόεδρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής Επιτροπής για την Προσχολική Ηλικία, Υιοθεσία και Εξαρτώμενη φροντίδα.
Πώς θα το πετύχουμε όμως, αυτό;
Οι ειδικοί λένε πως η απάντηση βρίσκεται στην καθημερινότητά μας και πως η σχετική δραστηριότητα θα πρέπει να ξεκινήσει από τις πρώτες κιόλας ημέρες ζωής του βρέφους.
- Μην μιλάτε στο παιδί σας μωρουδιακά. Εξ’ αρχής μιλήστε του με λέξεις που χρησιμοποιούν και οι ενήλικες γιατί έτσι δεν θα δυσκολευθεί αργότερα με τα βιβλία και θα αναπτύξει εξ’ αρχής καλύτερο λεξιλόγιο. Προτιμήστε για το μωρό παιχνίδια (όπως για παράδειγμα τουβλάκια) που να έχουν πάνω τα γράμματα και αρχίστε το διάβασμα από πολύ νωρίς. Τα κλασικά παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, οι μύθοι του Αισώπου αλλά και βιβλία πολλών σύγχρονων συγγραφέων είναι ιδανικά.
- Δώστε το καλό παράδειγμα. Ένα παιδί δε θα αγαπήσει ποτέ το διάβασμα εάν τα μοναδικά βιβλία στο σπίτι είναι τα δικά του και εάν δεν έχει αντίστοιχο πρότυπο να μιμηθεί. Όταν λοιπόν αγοράζετε βιβλία για το παιδί, μην ξεχνάτε να αγοράσετε και για τον εαυτό σας. Τα βιβλία δε χρειάζεται να είναι ακριβά, ούτε καν καινούργια. Τα μεταχειρισμένα βιβλία είναι μία εξαιρετικά πρακτική λύση.
- Τα βιβλία πρέπει να είναι κατάλληλα για την ηλικία των παιδιών. Στα μικρότερα παιδιά δώστε βιβλία με πολλές εικόνες, ήχους και τραγούδια.
- Αφιερώστε σημαντικό μέρος του σπιτιού στα βιβλία. Μεγάλες, τακτοποιημένες βιβλιοθήκες όπου οι τίτλοι των βιβλίων φαίνονται καθαρά δίνουν κίνητρο στο παιδί να διαβάσει.
- Δώστε βιβλία ως δώρο. Ένα βιβλίο είναι ιδανικό δώρο για γενέθλια και γιορτές. Διαλέξτε μαζί με το παιδί το βιβλίο που θα πάρετε για δώρο στο φίλη ή τη φίλη του. Πείτε σε φίλους και συγγενείς να προτιμούν και για εσάς ως δώρο τα βιβλία.
- Μάθετε στο παιδί να σέβεται τα βιβλία. Εάν καταφέρετε να μάθετε στο παιδί να βλέπει τα βιβλία ως φίλους που θα έχει για όλη του τη ζωή, που θα του λένε ιστορίες και θα το ταξιδεύουν σε μέρη μακρινά με καινούργιες περιπέτειες, εικόνες και ανθρώπους τότε θα τα αγαπά και θα τα σέβεται. Ενημερώνουμε το παιδί για τους κανόνες των βιβλίων. Δεν τα μουτζουρώνουμε και δεν τα πετάμε αλλά τα χαρίζουμε. Μην το κάνετε όμως, αυστηρά. Εξηγήστε απλά τους κανόνες, σαν να μιλάτε για ειδικά αντικείμενα που αξίζουν το θαυμασμό και την αγάπη μας.
- Πηγαίνετε συχνά βόλτες στη βιβλιοθήκη. Αφήστε το παιδί να εξερευνήσει τη βιβλιοθήκη, να διαλέξει μόνο του τα βιβλία που θέλει να δανειστεί και να διαβάσει. Ενημερώστε το όμως, πως πρέπει να είμαστε όλοι υπεύθυνοι με τα βιβλία που δανειζόμαστε.
- Μιλήστε στο παιδί για τους ήρωες κάθε ιστορίας, αλλά και για τους διάσημους συγγραφείς. Δείξτε τους φωτογραφίες των συγγραφέων και αναφερθείτε στη ζωή τους και στον τρόπο που έγραψαν τα βιβλία. Έχει σημασία να καταλάβουν τα παιδιά σε ποια εποχή έγραψε ο Ιούλιος Βερν τις «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» και είναι ωραίο να μάθουν πως εμπνεύστηκε ο Τζέιμς Μπάρρυ τον Πίτερ Παν. Ενδεχομένως έτσι να ξυπνήσετε και τη δική τους συγγραφική φλέβα.
- Εκμεταλλευθείτε τα ενδιαφέροντά τους. Εάν για παράδειγμα του αρέσουν τα αεροπλάνα, προτιμήστε σχετικά βιβλία. Εάν είναι περιπετειώδης χαρακτήρας αναζητήστε παραμύθια με έντονο το στοιχείο της περιπέτειας. Κι αν αντιμετωπίζει κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα (π.χ. θεωρεί ότι αδικήθηκε στην τάξη) επιλέξτε ένα αντίστοιχο παραμύθι. Εάν τα ενδιαφέροντά του αλλάζουν καθώς μεγαλώνει, προσαρμόστε ανάλογα και τη βιβλιοθήκη του.
- Το διάβασμα είναι χαρά όχι υποχρέωση και έτσι πρέπει να το αντιμετωπίζετε. Εάν για παράδειγμα διαβάζετε μαζί το βράδυ πριν κοιμηθεί, ορίστε ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο. Εάν περάσει η ώρα διαβάσματος, κλείστε το βιβλίο και σβήστε τα φώτα, ακόμη και αν το παιδί θέλει και άλλο. Ως επιβράβευση, μπορείτε να του δώσετε ένα φακό να διαβάσει λίγο μόνο του. Θα το διασκεδάσει και θα το ευχαριστηθεί.
