Ο γιορτινός μήνας Δεκέμβριος με τις μικρότερες μέρες του χρόνου στο ημερολόγιο, είναι εκείνος που φέρνει στον κόσμο τον Χριστό, δηλαδή την Αγάπη και κλείνει τη χρονιά, δίνοντας χώρο στον καθέναν από εμάς για απολογισμό των πεπραγμένων αλλά και την ελπίδα για το μέλλον. Ιδανικά, είναι ο μήνας της χαράς και των ζεστών φιλικών και οικογενειακών συνευρέσεων. Ο κόσμος γιορτάζει, τα δέντρα στολίζονται, το σύμπαν φωταγωγείται. Κι ενώ είμαστε στη δίνη της υπερκατανάλωσης υλικών αγαθών και συναισθημάτων μερικές καρδιές ραγίζουν.
Η μείωση της ηλιοφάνειας, οι χαμηλές θερμοκρασίες και οι μεγάλες προσδοκίες όσον αφορά τη χαρά, φέρνουν τη θλίψη και –σπανιότερα- την κατάθλιψη σε ορισμένους ανθρώπους, για τους οποίους οι γιορτές δεν σημαίνουν χαρά, ξεκούραση και οικογενειακή θαλπωρή, αλλά δυσάρεστα συναισθήματα και διενέξεις με την οικογένεια και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Κι αν αυτή η συνθήκη για κάποιους είναι ευκαιρία για σύσφιξη σχέσεων για εκείνους που δεν έχουν υγιείς οικογενειακές σχέσεις είναι μαρτύριο.
Όταν έρχονται οι γιορτές καταρρέει το «σωσίβιο» της καθημερινότητας –αυξημένες υποχρεώσεις κλπ- που μερικοί από εμάς έχουμε κατασκευάσει ώστε να αποφεύγουμε την επαφή με κάποια άτομα και αναγκαζόμαστε να συναναστραφούμε με αυτά αναβιώνοντας τις δυσλειτουργικές μας σχέσεις. Ερχόμαστε έτσι σε επαφή με τα άλυτα τραύματα μας και καλούμαστε να λειτουργήσουμε και να συνυπάρξουμε σε ένα περιβάλλον που θεωρούμε δυσβάσταχτο: το οικογενειακό τραπέζι, αυτή τη χριστουγεννιάτικη αβαρία, που πυροδοτεί αισθήματα θλίψης και μοναξιάς.
Από την άλλη, αν οι γιορτές σας θλίβουν επειδή αισθάνεστε ότι ένας ακόμη χρόνος πέρασε κι εσείς δεν έχετε κατακτήσει τους προσωπικούς σας στόχους, διαχειριστείτε την απογοήτευσή σας και μην την αφήνετε να σας προκαλέσει το καταθλιπτικό συναίσθημα, που θα πυροδοτήσει τελικά ακόμη πιο δυσάρεστες εξελίξεις, όπως καβγάδες οικογενειακούς ή φιλικούς και ένταση μέσα στο σπίτι, απόρροια της προσωπικής σας πικρίας.
Από τη θλίψη στη χαρά
Τι μπορείτε να κάνετε για να μετέχετε κι εσείς με όλη σας την ψυχή στη χαρά; Πώς θα διεκδικήσετε το μερίδιο στην ευτυχία;
- Εστιάστε στα θετικά γεγονότα της χρονιάς. Δεν μπορεί, όλο και κάτι καλό θα συνέβη μέσα στο 2018. Όσο για τις αρνητικές στιγμές; Εκμεταλλευτείτε τις και διδαχτείτε από αυτές. Δεν χρειάζεται σοφία, αλλά αγάπη για τον εαυτό σας για να το επιτύχετε αυτό.
- Νικήστε το φόβο της αποτυχίας. Εάν νιώθετε ότι δεν εκπληρώσατε τους στόχους που βάλατε για το έτος που πέρασε, μπορείτε να επαναξιολόγησετε τους στόχους, αλλά και το πλάνο σας για να τους κατακτήσετε σταδιακά και με ρεαλιστικές προσδοκίες, ώστε να αποφύγετε περαιτέρω απογοητεύσεις.
- Επανεκτιμήστε και ξανα-αγαπήστε τον εαυτό σας. Δεν είναι εγωιστικό να στραφείτε λίγο προς τα μέσα και να κοιτάξετε τις δικές σας ανάγκες και επιθυμίες, είναι ένα γενναίο βήμα για την επιβίωσή σας. Εάν δεν είστε εσείς καλά, δεν θα είναι ούτε τα παιδιά σας, ούτε ο σύντροφός σας. Συγχωρέστε τον εαυτό σας για τα λάθη του και μην τον τιμωρείτε. Αντίθετα, δοκιμάστε να εκπληρώσετε κάποιες επιθυμίες με μικρό βαθμό δυσκολίας, ικανές όμως να φέρουν πίσω τη χαρά: Μία μονοήμερη εκδρομή με την κολλητή σας φίλη, δεν θα φέρει σε δύσκολη θέση κανέναν. Μήπως ήρθε η ώρα να το τολμήσετε;
- Συνομιλήστε με το Πνεύμα των Χριστουγέννων ανακαλύπτοντας τη μεγαλοψυχία: κάνε το καλό και ρίξ’το στο γιαλό. Αυτό που η θάλασσα θα φέρει πίσω είναι το συναίσθημα της ικανοποίησης που η προσφορά προς άλλους χαρίζει. Εμπλακείτε σε προγράμματα εθελοντισμού, βοηθήστε τους συνανθρώπους σας, βγείτε για φαγητό με την ηλικιωμένη άκληρη θεία σας. Όταν δίνουμε, είμαστε στ’ αλήθεια δυνατοί.
- Ρίξτε το έξω. Μην εμμένετε στις αρνητικές σας σκέψεις και συναντήστε τα άτομα εκείνα που σας αποδέχονται και σας κάνουν να νιώθετε καλά.
- Μην υποτιμάτε την υλική αξία των πραγμάτων. Μερικές φορές ένα δώρο στον εαυτό μας μπορεί να μην είναι ψυχοθεραπευτικό εργαλείο, αλλά είναι ενισχυτικό της καλής διάθεσης.
- Διασκεδάστε παρέα με τα παιδιά σας: Μία ταινία κινουμένων σχεδίων στον κινηματογράφο τρώγοντα ποπ-κορν με τον πιτσιρικά γιο σας ή ένα junk food γεύμα με την έφηβη κόρη σας θα σας φέρει πιο κοντά και θα σας φτιάξει τη διάθεση.
- Μιλήστε: στον ειδικό ψυχικής υγείας, στην καρδιακή σας φίλη, στον σύντροφό σας, στον άγνωστο οδηγό ταξί. Όταν μιλάμε επικοινωνούμε καταρχήν με τον εαυτό μας.
- Σκεφτείτε: Τα προβλήματα δεν εμφανίζονται την περίοδο των εορτών ως δια μαγείας και εξαφανίζονται όταν αυτές περάσουν. Μήπως ήρθε η ώρα να τα επιλύσουμε ή να τα διαχειριστούμε;
- Ο μόνος τρόπος να έχουμε ευτυχισμένες και χαρούμενες γιορτές με την οικογένεια και τα αγαπημένα μας πρόσωπα είναι να αποκαταστήσουμε τις σχέσεις μας μαζί τους, να επανέλθουμε σε μία λειτουργικότητα κατά την οποία θα μας είναι ευχάριστο να περνάμε χρόνο μαζί τους.
Για αυτό είναι καλό να θυμόμαστε πάντα πως οι γιορτές μπορεί να είναι μία δύσκολη περίοδος, εάν έχουμε άλυτα προβλήματα με ανθρώπους, αλλά πρέπει να προσέχουμε μην πούμε ή κάνουμε κάτι που μπορεί να πληγώσει τα κατά τα άλλα αγαπημένα μας πρόσωπα ή εμάς τους ίδιους.
Ευτυχισμένες γιορτές, με υγεία, αγάπη και πολλά χαμόγελα!
Με τη συνεργασία του Ιάσονα Ψιάχου, Msc Clinical & Community Psychology
