Τι σημαίνει αλήθεια αυτοπεποίθηση;
Ορισμένοι πιστεύουν ότι έχει να κάνει με το πόσο δημοφιλής είναι ένας άνθρωπος και τη γνώμη που έχουν οι άλλοι για εκείνον.
Η Έλινορ Ρούζβελτ όμως, είχε πει: «Κανείς δεν μπορεί να σε κάνει να νιώσεις κατώτερος εάν δεν του δώσεις τη συγκατάθεσή σου».
Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση έρχονται με τα επιτεύγματα που έχει κάποιος να επιδείξει στη ζωή του.
Ο Γκαίτε όμως, από τον 19ο αιώνα μας είχε δείξει πως τα πράγματα είναι αντίστροφα. «Μαγεία είναι να πιστεύεις στον εαυτό σου. Αν μπορείς να το κάνεις αυτό, τότε μπορείς να κάνεις τα πάντα» είχε πει.
«Για να το θέσουμε απλά, αυτοπεποίθηση σημαίνει να εκτιμάς τον εαυτό σου γι’ αυτό που είναι, για τα προτερήματα και τα ελαττώματά του» εξηγεί ο Δρ. Τζον Γκροχόλ, Ιδρυτής του Psych Central. Υποστηρίζει ότι στις δυτικές κοινωνίες το θέμα περιπλέκεται επειδή δίνουμε έμφαση σε υλιστικούς παράγοντες, όπως τι αυτοκίνητο οδηγούμε, σε ποιό σχολείο πάνε τα παιδιά μας, πόσο μεγάλο σπίτι έχουμε, ποιός είναι ο τίτλος στη δουλειά μας, κ.λπ. «Ένας άνθρωπος με αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση δεν είναι πιο ικανός, απλώς γνωρίζει τα προτερήματα και τα ελαττώματά του και μπορεί έτσι να προχωρήσει στον κόσμο με ασφάλεια» εξηγεί.
Εύκολα το λες, δύσκολα το κάνεις. Πώς αποκτά κανείς αυτοπεποίθηση; Ο Δρ. Γκροχόλ αναφέρει έξι βήματα. Δεν είναι όλα πολύ εύκολα, αλλά είναι εφικτά.
1. Απογραφή
Δεν μπορείς να διορθώσεις κάτι εάν δεν το γνωρίζεις. Και πόσοι από εμάς γνωρίζουμε πραγματικά τον εαυτό μας; Πριν ασχοληθούμε με την αυτοπεποίθησή μας λοιπόν, πρέπει να καταπιαστούμε λίγο με μας. Πάρτε μολύβι και χαρτί και χαράξτε μία κάθετη γραμμή στη μέση. Στη δεξιά πλευρά γράψτε «Δυνατά Σημεία» και στην αριστερή «Αδυναμίες». Θα πρέπει να συμπληρώσετε κάθε στήλη με 10 προτερήματα /ελαττώματα του εαυτού σας. Κι αν δυσκολεύεστε να βρείτε δέκα προτερήματα, τότε σκεφτείτε πράγματα που σας έχουν πει άλλοι κατά καιρούς. Ακόμη και το πιο μικρό ή ασήμαντο. Είναι απαραίτητο να γράψετε 10 πράγματα σε κάθε στήλη, ακόμη και αν είναι τα πιο απλά ή αδιάφορα, όπως «είμαι καλός ακροατής» ή «μου αρέσει η καθαριότητα στο σπίτι».
Η άσκηση είναι πολύ σημαντική. Είναι μία μικρή απογραφή του εαυτού σας που όμως, σας δείχνει πως όσο συχνά λέτε στον εαυτό σας ότι δεν αξίζετε, το ίδιο συχνά μπορείτε να λέτε ότι αξίζετε. Αρκεί μόνο να αναγνωρίσετε τα δυνατά σας σημεία και να ασχοληθείτε λίγο περισσότερο με αυτά.
2. Στόχοι
«Αν θέλεις να ζήσεις μία ευτυχισμένη ζωή, εξάρτησέ την από ένα στόχο, όχι ανθρώπους και αντικείμενα» είχε πει ο Αλβέρτος Αϊνστάιν. Ένας άνθρωπος δε θα πετύχει ευτυχία, αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση εάν δεν έχει προκαθορισμένους στόχους. Αλλά πώς; Εάν οι στόχοι είναι εξ αρχής ανέφικτοι, τότε είναι σα να επισφραγίζουμε την αποτυχία και τη δυστυχία. Ο ίδιος ο Δρ. Γκροχόλ αφηγείται πως είχε θέσει στόχο να γίνει εκατομμυριούχος σε ηλικία 30 ετών. «Η αυτοεκτίμησή μου δέχθηκε τεράστιο πλήγμα όταν έφτασα στα 30 και δεν πλησίαζα καν στο στόχο». Εάν πάλι οι στόχοι δεν αφορούν εμάς, αλλά τρίτα πρόσωπα τότε επίσης είμαστε σε λάθος δρόμο. «Θέλω να μη με επικρίνει η μητέρα μου» ή «θέλω ο άνδρας μου να αναλάβει πρωτοβουλίες στο σπίτι». Το πιθανότερο είναι ότι δεν μπορείτε να αλλάξετε τη συμπεριφορά των άλλων. Το ζητούμενο όμως, είναι να μη σας επηρεάζει και να μη σας απογοητεύει.
3. Αφήστε κατά μέρος την τελειότητα.
Η τελειότητα είναι ανέφικτη. Εγκαταλείψτε τη. Ποτέ δεν θα είστε τέλεια. Ποτέ δεν θα έχετε το τέλειο σώμα, την τέλεια ζωή, την τέλεια σχέση, τα τέλεια παιδιά ή το τέλειο σπίτι. Θέλουμε την τελειότητα επειδή τη βλέπουμε συνεχώς στα ΜΜΕ. Αντί να κυνηγάτε το ανέφικτο, επικεντρωθείτε σε μικρότερους, εφικτούς στόχους. Χρήσιμο θα είναι να κρατάτε και ένα ημερολόγιο από όλα τα μικρά πράγματα που πετυχαίνετε καθημερινά.
4. Ανακαλύψτε τον εαυτό σας
«Συχνά λέμε ότι ο ένας ή ο άλλος δεν έχει βρει ακόμη τον εαυτό του. Όμως, ο εαυτός δεν είναι κάτι που βρίσκει κανείς, αλλά κάτι που δημιουργεί» είχε πει ο ψυχίατρος Thomas Szasz. Αυτογνωσία λοιπόν, δεν είναι μόνο να καταγράψεις τα μειονεκτήματα και τα προτερήματά σου, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία σου. Είναι, επίσης, να ανοίξεις την ψυχή και το πνεύμα σου σε νέες σκέψεις, νέες ευκαιρίες, νέες απόψεις, νέες φιλίες και νέες εμπειρίες.
Ορισμένες φορές όταν είμαστε μόνοι με τον εαυτό μας και η αυτοπεποίθησή μας δεν είναι στα καλύτερά της, νιώθουμε ότι δεν έχουμε τίποτε να προσφέρουμε στους συνανθρώπους μας. Μπορεί όμως, να μην έχουμε διαπιστώσει όσα ήδη προσφέρουμε ή όσα θα μπορούσαμε να προσφέρουμε. Γίνεσαι ο άνθρωπος που θέλεις μέσα από δοκιμασίες, παίρνοντας ρίσκο και βιώνοντας συχνά την αποτυχία.
5. Προσαρμοστείτε
Καθώς περνούν τα χρόνια, χάνουμε ορισμένα πλεονεκτήματα και αποκτούμε άλλα. Η ομορφιά, η σωματική κατάσταση και η φυσική δύναμη είναι συνήθως αυτά που χάνονται πρώτα. Αποκτούμε άλλα προτερήματα όμως, όπως σοφία, γνώση, εμπειρία. Δεν έχει νόημα να κλαίμε για όσα δεν είμαστε ή δεν έχουμε πια. Είναι μάλλον προτιμότερο να επανεξετάζουμε την κατάσταση βάσει όσων έχουμε τώρα και να αξιολογούμε αναλόγως τον εαυτό μας.
6. Μη συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους
Είναι η μεγαλύτερη παγίδα από όλες. Η Μαρία έχει 3.000 φίλους στο Facebook κι εγώ μόνο 400. Η Ελένη τρέχει στο μαραθώνιο κι εγώ δεν μπορώ να πάρω τα πόδια μου. Η Εβελίνα έχει μεγαλύτερο σπίτι και πηγαίνει τα παιδιά της σε ιδιωτικό σχολείο. «Πρέπει ο καθένας να επιλέξει ανάμεσα στον αυτοπροσδιορισμό του και στον προσδιορισμό του από τους άλλους» είχε πει ο Μάριος Πλωρίτης. Εάν συγκρίνουμε τον εαυτό μας συνέχεια με τους άλλους, τότε τους αφήνουμε να προσδιορίσουν ποιοι πραγματικά είμαστε. Ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο πρέπει να ανταγωνιζόμαστε είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.
