Η απροθυμία του παιδιού να δοκιμάσει κάποια τρόφιμα ή η αρνητική αντίδρασή του σε κάποια που ήδη έχει δοκιμάσει, ονομάζεται «τροφική νεοφοβία». Επιστημονικά, η νεοφοβία χαρακτηρίζεται ως ένας ωφέλιμος εξελικτικός μηχανισμός επιβίωσης, ο οποίος βοηθά τα παιδιά να αποφύγουν τις βλαβερές ή τοξικές ουσίες.
Ωστόσο, η φτωχή σε ποικιλία, αλλά συγκεντρωμένη σε ενέργεια διατροφή, θεωρείται ότι αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που συντελεί στην αύξηση των ποσοστών της παιδικής παχυσαρκίας και στην αύξηση της συχνότητας εμφάνισης διάφορων ασθενειών.
Αν το παιδί σας αρνείται να φάει κάποια τρόφιμα για μικρό χρονικό διάστημα, μην ανησυχείτε. Η νεοφοβία είναι φυσιολογική και συνήθως μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η άρνηση για φαγητό από ένα παιδί είναι ένας τρόπος να δηλώσει και την ανεξαρτησία του.
Πώς θα του μάθω να τρώει υγιεινά;
Η εκμάθηση της σωστής διατροφής στα παιδιά είναι συχνά πολύ δύσκολη. Οι περισσότεροι γονείς αγωνιούν σχετικά με το τί θα φάνε τα παιδιά, πότε θα το φάνε και σε ποια ποσότητα, και συνήθως επιζητούν να έχουν τον απόλυτο έλεγχο του φαγητού τους.
Όμως, έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά των γονέων που τα ελέγχουν λιγότερο, είναι σε θέση να ελέγξουν από μόνα τους τις διατροφικές τους συνήθειες.
Δείξτε υπομονή
Η επαναλαμβανόμενη έκθεση του παιδιού σε νέα τρόφιμα είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να εξοικειωθεί με αυτά. Μπορεί να χρειαστεί να του δώσετε να δοκιμάσει ακόμα και 15 φορές μέχρι ν’ αποφασίσει το παιδί να το κάνει.
Δεν υπάρχουν «απαγορευμένες» τροφές
Η απαγόρευση στο φαγητό μπορεί να λειτουργήσει εντελώς αρνητικά για το παιδί. Όλα τα φαγητά επιτρέπονται, ακόμα και τα γλυκά αρκεί να καταναλώνονται με μέτρο. Αφήνοντάς το να καταναλώνει ό,τι επιθυμεί σε κάποιες ειδικές εκδηλώσεις, θα καταλάβει ότι οι λιχουδιές, είναι τρόφιμα που τρώμε σε ειδικές περιπτώσεις.
Σερβίρετε ένα νέο υγιεινό τρόφιμο την ώρα του παιχνιδιού
Η ώρα που τα παιδιά παίζουν με άλλα παιδάκια, είναι η πλέον κατάλληλη για να το πείσετε να δοκιμάσει κάτι καινούριο. Δεδομένου μάλιστα ότι τα παιδιά «αντιγράφουν» το ένα το άλλο, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες το παιδί σας να δοκιμάσει ή και να ενθουσιαστεί με το νέο τρόφιμο αν δει και το φίλο του να το τρώει.
Κάντε τα υγιεινά τρόφιμα, προσβάσιμα
Τα παιδιά τείνουν να καταναλώνουν ό,τι είναι διαθέσιμο. Φροντίστε, λοιπόν, να κρατάτε τα φρούτα σε κάποιο προσβάσιμο σημείο και όχι καταχωνιασμένα στο πίσω μέρος του ψυγείου. Επίσης, φροντίστε να έχετε πάντα στο σπίτι διαθέσιμα υγιεινά σνακ, όπως γιαούρτι χαμηλών λιπαρών ή μπισκότα δημητριακών.
Αν κάποιο φαγητό απορριφθεί από το παιδί σας, μην το πιέσετε να το φάει
Όσο περισσότερο εστιάσετε, τόσο περισσότερο θα διαρκέσει η άρνηση. Συνεχίστε να φτιάχνετε το συγκεκριμένο φαγητό σε αραιά χρονικά διαστήματα πριν το καταργήσετε από τη διατροφή του.
Κάντε το φαγητό… παιχνίδι
Φροντίστε δηλαδή τα τρόφιμα να έχουν όμορφη ή αστεία εμφάνιση, σχηματίζοντας σχέδια που θα διεγείρουν την φαντασία των μικρών. Σε γενικές γραμμές, η μερίδα του παιδιού πρέπει να είναι μικρή, με ζωηρά χρώματα, ήπια μυρωδιά και γεύση.
Αποφύγετε τα πολύ ζεστά ή τα πολύ κρύα φαγητά
Αφήστε τα ζεστά φαγητά να κρυώσουν, και τα κρύα φαγητά να ζεσταθούν. Στα παιδιά συχνά δεν αρέσουν οι ακραίες θερμοκρασίες.
Δημιουργήστε το «κατάλληλο» περιβάλλον
Προσπαθήστε να τρώτε σε ήρεμο και ήσυχο περιβάλλον χωρίς περισπασμούς, για παράδειγμα με κλειστή την τηλεόραση. Είναι καλύτερο να μην δίνετε στο παιδί νέες τροφές όταν είναι ανήσυχο.
Μειώστε τα σνακ
Προσπαθήστε να μην του δίνετε πολλά σνακ όπως μπισκότα ή σοκολάτες κ.α. ή αναψυκτικά στη διάρκεια της ημέρας, καθώς θα έχει μειωμένη όρεξη την ώρα του φαγητού. Κατάλληλα σνακ είναι τα φρούτα, το γιαούρτι, ένα τοστ με τυρί.
Αποφύγετε τις απειλές και τις τιμωρίες
Ποτέ μην απειλήσετε ή επιβάλετε στο παιδί να φάει κάτι και μην χρησιμοποιείτε το φαγητό σαν τιμωρία ή ανταμοιβή. Σε πολλές έρευνες έχει βρεθεί ότι η γονική πίεση για την κατανάλωση τροφής συσχετίζεται με αυξημένη νεοφοβική συμπεριφορά των παιδιών.
Με τη συνεργασία της Νίκης Τσίγκρη διαιτολόγος
