Το βρέφος, η λεχώνα και οι επισκέπτες τους.

Θέστε τα όρια ασφαλείας σε φίλους και συγγενείς χωρίς να είστε αγενείς και «γνωρίστε» με την ησυχία σας τον άνθρωπο που κλείνει λίγες μέρες ζωής «Το μωρό είναι στο σπίτι!». Για τους παππούδες και τις γιαγιάδες είναι η είδηση της χρονιάς. Αλλά και οι φίλοι και οι λοιποί συγγενείς τρέχουν με  χρωματιστά μπαλόνια και δώρα για να το επισκεφτούν. Κι εσείς, λεχώνα –όχι πάντα περιχαρής- με εναλλαγές στη διάθεση, ξενυχτισμένη και κουρασμένη υποδέχεστε κόσμο ή κρύβεστε στο δωμάτιό σας και βάζετε τα κλάματα. Αλλά μια στιγμή: Τι σας συμβούλευσε ο παιδίατρος; «Απαγόρευσε τις επισκέψεις στο μωρό. Δεν θέλουμε να νοσήσει σε τόσο μικρή ηλικία…» Τα νεογέννητα είναι ευάλωτα στις λοιμώξεις από μικρόβια και ιούς καθώς το ανοσοποιητικό του σύστημα δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Ειδικά κατά την περίοδο μετά τις γιορτές στην καρδιά του χειμώνα οι ιώσεις είναι στα φόρτε τους και στα νοσοκομεία Παίδων ο αριθμός εισαγωγών βρεφών αυξάνεται κατακόρυφα. Πώς όμως διαχειριζόμαστε τους καλοπροαίρετους συγγενείς και φίλους που έρχονται να δουν το μωράκι; Και πώς τους «διώχνουμε» όταν θέλουμε να θηλάσουμε με την ησυχία μας ή να κοιμηθούμε ή να κάνουμε μπάνιο το μωρό μας; Με τους φίλους τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Το μωρό δεν είναι «αίμα» τους όπως χαρακτηριστικά λένε οι παππούδες και οι γιαγιάδες, ούτε «Δυο φορές παιδί» τους γι αυτό και δεν διεκδικούν ούτε τις αγκαλιές αλλά ούτε και τη φροντίδα του. Αν μάλιστα είναι οι δικοί μας φίλοι τα πράγματα είναι ακόμη πιο εύκολα καθώς μπορούμε να τους μιλήσουμε απολύτως ειλικρινά και να μην κρατήσουμε τα προσχήματα: «Παιδιά, πρέπει να φύγετε!» Μοιάζει με εντολή αλλά είναι μία κραυγή αγωνίας και απελπισίας και σημαίνει: Είμαι κουρασμένη, μου λείπει ύπνος, το μωρό μου είναι αναστατωμένο, πεινάει… Οι φίλοι συνήθως δεν μας φτάνουν στα όριά μας. Μας καταλαβαίνουν και εξαφανίζονται πριν τους το πούμε. Το «πρόβλημα» είναι οι συγγενείς. Και ειδικά οι παππούδες και οι γιαγιάδες οι οποίοι το παίρνουν αγκαλιά –ενίοτε χωρίς την «άδεια» των γονιών- προσπαθώντας να το νανουρίσουν ενώ εκείνο πεινάει, το κουνάνε πέρα δώθε γιατί «έτσι ηρεμούσε ο Γιωργάκης μου» και δίνουν συμβουλές που μοιάζουν με εντολές για σωστό θηλασμό. Γιατί για να κλαίει το μωρό και να πεινάει ενώ το τάισες πριν από λίγο μάλλον κάτι δεν έκανες καλά… Τι κάνουμε λοιπόν με τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους αδιάκριτους λοιπούς συγγενείς;

• Δεν ανοίγουμε ζητήματα: Δεν είναι ανάγκη να λύσουμε τώρα  τα οικογενειακά μας προβλήματα λέγοντας, για παράδειγμα, «πάντα ανακατεύεστε στη ζωή μας» ή «πάντα νομίζετε ότι τα ξέρετε όλα».

• Χρησιμοποιούμε τη μαγική φράση: «το είπε ο παιδίατρος». Αν κάνουμε το λάθος και πούμε τη δική μας άποψη ή γνώση θα ακούμε για ώρες τις συμβουλές των «παλιών» και είναι το τελευταίο που θέλουμε. Ο παιδίατρος, λοιπόν, λέει τον πρώτο, τουλάχιστον, μήνα να περιοριστούν οι επισκέψεις και το παιδί να μένει στην κούνια του ή στην αγκαλιά των γονιών του. Ο παιδίατρος, επίσης, είναι αυτός που συμβουλεύει να το θηλάζουμε όταν πεινάει και όχι με βάση κάποιο δικό μας ωράριο. Στα νεογνά δεν μπαίνει πρόγραμμα, λέει ο παιδίατρος. Και ξενοιάζουμε.

• Σε επείγουσες περιπτώσεις γινόμαστε έως και «αγενείς»: Για παράδειγμα, ορισμένοι ηλικιωμένοι διατηρούν τη συνήθεια να φυλάσσουν τα ρούχα τους στη ναφθαλίνη με αποτέλεσμα να έχουν τη χαρακτηριστική μυρωδιά, που εκτός από ενοχλητική και ερεθιστική για το αναπνευστικό σύστημα των βρεφών γίνεται και επικίνδυνη για τις περιπτώσεις των νεογνών με πλήρη έλλειψη του ενζύμου G6PD. Σε αυτή την περίπτωση το παιδί μπορεί να πάθει αιμόλυση και να εμφανίσει έντονο ίκτερο. Και φυσικά η κατάληξη είναι η εισαγωγή στο νοσοκομείο. Λιγότερες «παρενέργειες» έχει η αγκαλιά του καπνιστή. Ακόμη κι αν ο πατέρας καπνίζει –συνήθως οι λεχώνες αποφεύγουν το κάπνισμα- η εντολή των νεογνολόγων είναι: αλλάζετε ρούχα, λούζεστε και πλένετε καλά τα χέρια σας. Και δεν πρόκειται για υπερβολή, καθώς η νικοτίνη φωλιάζει ειδικά στα μαλλιά του καπνιστή και μεταφέρεται στον οργανισμό του βρέφους μέσω της αναπνοής.

• Μερικές φορές είναι οι δικοί μας γονείς που γίνονται ανεπιθύμητοι επισκέπτες: κι αυτό γιατί η μητέρα μας είναι πλέον χρησμένη ως «η μαμά της μαμάς», κάτι σαν βασίλισσα δηλαδή και κάνει ό,τι θέλει με το μωρό γιατί είναι … και δικό της.

Πολλές μητέρες νέων μαμάδων μπλέκουν τους ρόλους και από γιαγιάδες πασχίζουν να γίνουν μητέρες του βρέφους αναζητώντας ίσως εκείνη τη χαμένη νεότητα ή και χαμένη μητρότητα καθώς πολλές έκαναν παιδιά πολύ νέες και δεν βίωσαν με ωριμότητα τον ερχομό του παιδιού τους. Εσείς όμως δεν είστε ψυχίατρος, ούτε ψυχολόγος για να λύσετε το όποιο θέμα της μητέρας σας.

• Δεν είναι λίγες οι φορές που οι μητέρες των νέων μαμάδων περνούν ατελείωτες ώρες με τη λεχώνα και το μωρό για να «βοηθήσουν». Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτή είναι η  μεγαλύτερη παγίδα γιατί από τη μία μεριά χρειάζεστε το χέρι βοηθείας, αλλά από την άλλη δεν αντέχετε την κριτική, τις νουθεσίες, τους εγωισμούς της μητέρας σας. Πείτε όχι λοιπόν σε ό,τι δεν σας αρέσει ή σας κουράζει και σας κάνει να νιώθετε άβολα και εξηγείστε στη μητέρα σας ότι το παιδί είναι δικό σας κι εσείς αποφασίζετε γι αυτό. Κι αν θέλει να προσφέρει τη βοήθειά της πρέπει να το κάνει ακολουθώντας τους δικούς σας κανόνες.

• Τους θυμίζετε το savoir vivre για τις επισκέψεις σε νεογέννητα:

1. Απαγορεύεται το κάπνισμα
2. Όταν στο σπίτι υπάρχει λεχώνα και μωρό οι επισκέπτες δεν ζητούν καφέ, ποτό, ούτε καν νερό.
3. Οι αγκαλιές γίνονται με την άδεια της μαμάς. Δεν σηκώνουμε ποτέ το μωρό από την κούνια του χωρίς την άδεια της  μαμάς. Και αν εκείνη προτίθεται να μας το δώσει, καλύπτουμε το ρούχο μας με το ειδικό πανί που μας δίνει η μαμά και δεν λέμε: «δεν πειράζει, άστο καλύτερα». Δεν το κάνει για να προστατεύσει το σακάκι μας από τις «γουλίτσες», αλλά για να προστατεύσει το μωρό της.
4. Δεν φτύνουμε το μωρό για να μη το βασκάνουμε.
5. Η εξιστόρηση περιστατικών με άρρωστα μωρά και βαριά καταθλιπτικές λεχώνες είναι ατυχής επιλογή για την περίσταση.     

Συμβουλή: Η λεχώνα διευθύνει τη λειτουργία του σπιτιού και ορίζει, ακολουθώντας φυσικά τις οδηγίες του γιατρού της, το πρόγραμμα του παιδιού. Παρόλα αυτά σε θέματα οικογενειακά συνεννοηθείτε με τον σύζυγό σας την από κοινού στάση σας. Όποια τακτική κι αν ακολουθήσετε για να περιορίσετε τις ανεπιθύμητες επισκέψεις, θα πρέπει να έχει την έμπρακτη στήριξή του. Αλλιώς θα είστε εσείς η παράξενη, η λεχώνα που έχει κατάθλιψη, εκείνη που μόλις έδεσε τον γάιδαρό της εμφάνισε το πραγματικό της πρόσωπο… Ναι, όλα αυτά λέγονται και στις καλύτερες οικογένειες. Προσοχή λοιπόν μη φτάσετε εκεί. Γιατί αυτό που περισσότερο χρειάζεστε σε αυτή τη φάση της ζωής σας είναι η ηρεμία. Διεκδικήστε τη και μη τη σαμποτάρετε.