Η εγκυμοσύνη είναι μία περίοδος μεγάλων αλλαγών για το σώμα της γυναίκας, καθώς αυτό προσαρμόζεται στις ολοένα και αυξανόμενες ανάγκες του αναπτυσσόμενου εμβρύου. Αυτές οι ορμονικές, μεταβολικές και πάσης φύσεως επιπρόσθετες αλλαγές έχουν σκοπό να υποστηρίξουν το έμβρυο στην ανάπτυξή του, ωστόσο μπορεί να έχουν και ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες στη γυναίκα. Από αυτές, οι επιδράσεις στην επιδερμίδα της γυναίκας μπορεί να μην είναι από τις σοβαρότερες ιατρικά, αλλά είναι σίγουρα μεγάλης σημασίας για αισθητικά και ψυχολογικά και δε θα πρέπει να αγνοούνται. Σε αυτό το άρθρο λοιπόν, θα μιλήσουμε για συχνές παθήσεις που μπορεί να εμφανίσετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, θα εξηγήσουμε γιατί εμφανίζονται, πότε υποχωρούν και θα δώσουμε μερικές απλές συμβουλές για το τι μπορείτε να κάνετε για να τις αντιμετωπίσετε.
1) Δερματική ακμή
Η εμφάνιση ακμής είναι ένα αρκετά συχνό φαινόμενο στην εγκυμοσύνη και απαντάται σε έως και δύο στις πέντε εγκύους. Η ακμή στην εγκυμοσύνη δεν διαφέρει από τη γνωστή σε όλους μας εφηβική ακμή και εμφανίζεται εξαιτίας της αύξησης ορισμένων ορμονών κατά την κύηση, οι οποίες τελικά οδηγούν στην υπερβολική παραγωγή σμήγματος και τελικά μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση ακμής.
Η δερματική ακμή μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατάλληλη υγιεινή της περιοχής και με την απομάκρυνση του υπερβολικού δερματικού σμήγματος με τη χρήση απλών σαπουνιών. Πιο ειδικά σαπούνια και τζελ συγκεκριμένα με εφαρμογή στην ακμή πωλούνται και στα περισσότερα φαρμακεία. Καλό είναι να αποφεύγετε τα σκληρά σφουγγάρια και την απολέπιση στον καθαρισμό, γιατί ενδέχεται να προκαλέσουν περεταίρω ευαισθησία στο δέρμα. Ακόμη, να αποφεύγετε προϊόντα, τοπικά ή από του στόματος, που περιέχουν ρετινοειδή (όπως περιέχουν πολλά σκευάσματα για την εφηβική ακμή), καθώς έχουν ενοχοποιηθεί για διαταραχές της εμβρυικής ανάπτυξης. Εάν έχετε αμφιβολίες ρωτήστε και τον φαρμακοποιό σας.
2) Μέλασμα/πανάδες
Οι πανάδες (ή μέλασμα πιο επιστημονικά) είναι σημεία του δέρματος που αποκτούν πιο σκούρο χρώμα από το γύρω φυσιολογικό δέρμα κατά τη διάρκεια της κύησης. Προκαλούνται από την αύξηση της μελανίνης στην κυκλοφορία κατά την κύηση και για να περιορίσετε την εμφάνισή τους, αποφεύγετε την έκθεση στον έντονο ήλιο (10:00-14:00) και να φοράτε αντηλιακό και καπέλο όταν βγαίνετε έξω ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι πανάδες συχνά γίνονται πιο αχνές και τελικά εξαφανίζονται εντός ολίγων μηνών από τον τοκετό.
3) Ραγάδες
Οι ραγάδες συνήθως εμφανίζονται στην κοιλιά και προκαλούνται από τη διάταση του δέρματος όσο αναπτύσσεται το έμβρυο και μεγαλώνει. Έχουν εικόνα κόκκινων ή ροζ γραμμών στο δέρμα και μπορούν να εμφανιστούν πέρα από την κοιλιά και σε άλλες περιοχές που μπορεί να διογκωθούν πολύ γρήγορα κατά την κύηση, όπως μαστός, γλουτοί και μηροί. Σταδιακά, το κόκκινο χρώμα και η ενόχληση που μπορεί να προκαλούν θα υποχωρήσει, ωστόσο δεν υπάρχει τρόπος να υποχωρήσουν εντελώς τα σημάδια, ακόμη και με τη χρήση των ειδικών κρεμών που διαφημίζονται.
4) Ευρυαγγείες και κιρσοί
Οι ευρυαγγείες είναι επιφανειακές αγγειακές βλάβες και ουσιαστικά είναι μικρές φλέβες κοντά στην επιφάνεια του δέρματος που γίνονται ορατές στην εγκυμοσύνη, ενώ πριν δεν ήταν. Μπορεί να είναι μεμονωμένες, αλλά συνήθως εμφανίζονται πολλές μαζί και έχουν πολλές μικρές διακλαδώσεις, σαν τον ιστό της αράχνης ή σαν τα κλαδιά ενός δέντρου. Δημιουργούνται εξαιτίας της αύξησης των ορμονών στην κυκλοφορία, την αύξηση του αίματος στην κυκλοφορία συνολικά εξαιτίας του μωρού, αλλά και την αυξημένη πίεση στην κοιλία και τη λεκάνη. Έτσι, οι φλέβες αυτές πιέζονται και διογκώνονται με την εικόνα να γίνεται πιο έντονη όσο προχωράει η εγκυμοσύνη. Οι κιρσοί έχουν παρόμοια αιτιολογία, αλλά αυτή τη φορά είναι μεγαλύτερες φλέβες και εμφανίζονται κυρίως στα πόδια, καθώς το αίμα δυσκολεύεται να επιστρέψει στον κορμό εξαιτίας της πίεσης.
Γενικά προτείνεται να περπατάτε συχνά και να κάνετε μέτρια άσκηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για έναν φυσιολογικό τοκετό η οποία, πέρα από τα υπόλοιπα οφέλη που έχει, βοηθάει στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, άρα και στην πρόληψη εμφάνισης αυτών των παθήσεων. Εάν εμφανιστούν, συχνά υποχωρούν μετά τον τοκετό ή εάν παραμείνουν δεν έχουν κλινική σημασία και αποτελούν μόνο αισθητικό ζήτημα.
5) Μαύρη γραμμή της εγκυμοσύνης
Πρόκειται για μία ευθεία γραμμή που εκτείνεται από το πάνω μέρος της κοιλιάς, περνάει από τον ομφαλό και καταλήγει μπροστά στη λεκάνη, στο επίπεδο της ηβικής περιοχής. Η εμφάνιση της μαύρης γραμμής είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο που εμφανίζεται έως και σε 8 στις 10 γυναίκες, με αυτές με πιο σκούρο δέρμα να εμφανίζουν εντονότερη μαύρη γραμμή. Προκαλείται από την αυξημένη μελανίνη που υπάρχει στην κυκλοφορία της εγκύου, έχει δηλαδή παρόμοια αιτιολογία με το μέλασμα. Συνηθέστερα εμφανίζεται κατά την 20η εβδομάδα κύησης και τυπικά υποχωρεί με την επαναφορά των επιπέδων των ορμονών στα φυσιολογικά επίπεδα προ κύησης. Να θυμάστε πως αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες ή μήνες, οπότε θα πρέπει να είστε υπομονετική. Κατά τη διάρκεια της κύησης, μερικοί ειδικοί συντείνουν να χρησιμοποιείτε αντηλιακό στην περιοχή, ώστε να μην επιδεινώνεται ο χρωματισμός του δέρματος σε αυτήν την περιοχή. Επίσης, το φυλλικό οξύ το οποίο θεωρείται βασικό συμπλήρωμα για μια σωστή διατροφή κατά την εγκυμοσύνη ήδη έχει δειχθεί ότι βοηθάει να υποχωρήσει η γραμμή γρηγορότερα.
6) Επιδράσεις στα νύχια και τα μαλλιά
Η εγκυμοσύνη έχει αναφερθεί να έχει αντίκτυπο στην υγεία και ανάπτυξη των νυχιών και μαλλιών, ωστόσο αυτή η επίδραση διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Συγκεκριμένα για τα νύχια, πολλές γυναίκες αναφέρουν πως μεγαλώνουν πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με την κατάσταση πριν την εγκυμοσύνη. Αντίθετα, άλλες αναφέρουν πως στην εγκυμοσύνη είχαν πιο ευαίσθητα και εύθραυστα νύχια. Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι αλλαγές θα υποχωρήσουν αυτόματα μετά το πέρας της εγκυμοσύνης, οπότε δε θα πρέπει να σας ανησυχήσουν ιδιαίτερα. Εάν νιώθετε την ανάγκη, μπορείτε να προστατεύσετε την υγεία των νυχιών σας φορώντας γάντια όταν κάνετε δουλειές στο σπίτι με νερό (πλύσιμο πιάτων κλπ), ενώ ενυδατικές κρέμες μπορούν να βοηθήσουν, ιδιαίτερα στα εύθραυστα νύχια.
Όσον αφορά τα μαλλιά, πολλές γυναίκες παρατηρούν μία αύξηση της τριχόπτωσης μετά τον τοκετό. Αυτό δε θα πρέπει να σας ανησυχεί, καθώς οφείλεται στην επαναφορά του οργανισμού στα φυσιολογικά ορμονικά επίπεδα των οιστρογόνων και είναι το πρώτο βήμα στην επαναφορά των μαλλιών στον κανονικό τους κύκλο ανάπτυξης και πτώσης. Πολλές φορές, αυτή η τριχόπτωση είναι ψευδαίσθηση, καθώς κατά την κύηση τα μαλλιά που είναι να πέσουν φυσιολογικά παραμένουν, με αποτέλεσμα να πέφτουν περισσότερα μαζί στο τέλος.
Συνολικά, η εγκυμοσύνη σχετίζεται με μία μεγάλη ποικιλία δερματικών παθήσεων, οι οποίες μπορεί να σας οδηγήσουν σε ανησυχία εξαιτίας αισθητικών λόγων. Να θυμάστε πως αυτές οι βλάβες δεν έχουν κλινική σημασία και πιθανότατα θα υποχωρήσουν μετά τον τοκετό, οπότε δε θα πρέπει να σας ανησυχούν στην άμεση περίοδο μετά τον τοκετό.
