Ο θηλασμός είναι μια φυσιολογική λειτουργία. Αυτό δε σημαίνει πως δεν παρουσιάζει δυσκολίες. Φυσιολογικές είναι κι αυτές. Σκεφτείτε πως στη διαδικασία του θηλασμού εμπλέκονται δύο οργανισμοί, της μαμάς και του μωρού. Στην αρχή είναι και οι δύο άπειροι. Καμιά φορά χρειάζεται κάποιος χρόνος για να μάθουν σιγά σιγά την τέχνη, να συντονιστούν και να καταλήξουν σε αγαστή συνεννόηση και συνεργασία που δίνει πλήρη ικανοποίηση στη μητέρα και στο μωρό.
Δεχθείτε το «κάθε αρχή και δύσκολη» για να μην απογοητευτείτε που τα πράγματα δεν «πάνε ρολόι» από την αρχή, όπως προσδοκούσατε σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις που είχατε από παιδίατρους, μαίες, γιαγιάδες ή από άλλες νέες μαμάδες. Οι μαμάδες που -ενθουσιασμένες με το θηλασμό- σάς λένε ότι είναι απλό, απλούστατο, και πως δίνει μεγάλη χαρά, αν τους ζητήσετε λεπτομέρειες θα θυμηθούν κι εκείνες ότι το μωρό έκανε πάνω από 20 ημέρες «να στρώσει»! Τι εννοούμε με τον όρο «να στρώσει»; Να θηλάζει με σθένος για 15-20 λεπτά χωρίς να κοιμάται ενδιάμεσα και να «κοροϊδεύει» και να επιμηκύνει το γεύμα του πέρα από μισή ώρα, να θηλάζει σε σταθερά διαστήματα (κάθε 3 ώρες περίπου), να παράγουν οι μαστοί σας τόσο γάλα όσο χρειάζεται το μωρό, να μην πονάτε κατά το θηλασμό. Αυτά, περίπου. Αν, για οποιοδήποτε λόγο, μετά τις 20 ημέρες, δε νιώθετε ικανοποίηση από το θηλασμό του μωρού σας, αν σας έχει γίνει «βραχνάς» αντί για μια ευχάριστη διαδικασία, τότε καλύτερα να σταματήσετε να θηλάζετε. Δώστε ξένο γάλα. Όλα τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού χάνονται αν η μητέρα θηλάζει υπό καταπίεση. Η πείρα λέει ότι με αποφασιστικότητα, εμπιστοσύνη, υπομονή και υποστήριξη από το περιβάλλον, σχεδόν κάθε μητέρα μπορεί να χαρεί την εμπειρία του επιτυχημένου θηλασμού.
Δημιουργήστε κατάλληλες συνθήκες για την ώρα του θηλασμού Βρείτε μια ήσυχη γωνιά στο σπίτι σας. Διαλέξτε μια βολική καρέκλα. Μερικές μητέρες προτιμούν τις πρώτες μέρες να θηλάζουν μισοξαπλωμένες. Φροντίστε να είστε χαλαρή. Το χέρι σας που κρατά το μωρό να ακουμπά σταθερά σε ένα μαξιλάρι ή στο χέρι της πολυθρόνας. Ακούστε όλες τις οδηγίες που σας δίνουν οι γιατροί, οι μαίες, οι γιαγιάδες και οι φίλες σας κι εφαρμόστε μόνο αυτές που σας ταιριάζουν.
Περιποιηθείτε σχολαστικά το στήθος σας Πλένετε τους μαστούς με σκέτο νερό, χωρίς σαπούνι. Το σαπούνι απομακρύνει τα φυσιολογικά εκκρίματα του δέρματος αυτής της περιοχής. Είναι εκκρίματα που προστατεύουν το δέρμα από τις ραγάδες (σχισίματα). Φροντίστε, μεταξύ των θηλασμών να είναι στεγνές οι θηλές σας. Χρησιμοποιήστε ειδικά απορροφητικά πετσετάκια μεταξύ θηλής και στηθόδεσμου και αλλάζετέ τα όσο συχνά χρειάζεται. Άλλες μέρες θα βρέχονται συνεχώς τα πετσετάκια κι άλλες όχι.
Κάθε πόση ώρα πρέπει να θηλάζει το μωρό; Για ένα γερό μωρό που γεννήθηκε με φυσιολογικό βάρος, η απάντηση είναι «ξέρει αυτό». Θηλάστε το όποτε πεινάει. Οι δυσκολίες παρουσιάζονται γιατί το μωρό ξέρει πολύ καλά πότε πεινάει, αλλά δεν ξέρει να μας το πει, ή μάλλον δεν καταλαβαίνουμε ακόμη τη γλώσσα του. Δεν πεινάει κάθε φορά που κλαίει. Ένα φυσιολογικό μωρό πεινάει συνήθως κάθε 2,5-3 ώρες. Καμιά φορά μπορεί να πεινάει νωρίτερα. Μην προσπαθείτε να κρατάτε αυστηρά ωράρια. Θηλάστε το αν κλαίει και ψάχνει με το στόμα του τη θηλή, αλλά μην το θηλάζετε όλη την ώρα. Δεν πεινάει όλη την ώρα. Άλλο θέλει να σας πει με το κλάμα του κι εσείς το... παρεξηγείτε! Η πείρα δείχνει ότι αν αφεθούν οι μαμάδες ελεύθερες να ρυθμίσουν με το παιδί τους τις ώρες του θηλασμού, τα καταφέρνουν πολύ σύντομα να συνεννοηθούν με το μωρό τους. Οι παρανοήσεις προκύπτουν όταν υπάρχουν στο περιβάλλον πολλά άτομα που προσπαθούν να στηρίξουν τη μητέρα στο μητρικό της ρόλο (μια γιαγιά, μια θεία, μια γιατρός από το τηλέφωνο και μια επισκέπτρια που δίνουν οδηγίες συγχρόνως και με αυθεντία είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν πλήρη αποδιοργάνωση). Αν νιώθετε το στήθος σας γεμάτο και «βαρύ», βάλτε το μωρό να θηλάσει, να ξαλαφρώσετε. Αποκλείεται να θηλάσει αν δεν πεινάει.
Όταν το μωρό αρνείται τη θηλή ή τη σπρώχνει έξω από το στόμα του Δοκιμάστε τα παρακάτω:
- Τραβήξτε ήπια το μαστό σας από το πρόσωπο του μωρού. Μπορεί ο μαστός να κλείνει τα ρουθούνια του και να του κόβει τον αέρα.
- Προσπαθήστε να ηρεμήσετε το μωρό, κουνώντας το ρυθμικά, σιγοτραγουδώντας του. Όταν ηρεμήσει, δοκιμάστε ξανά. Μπορεί να ήταν πολύ αναστατωμένο πριν.
- Αν είναι νεογέννητο, δείξτε υπομονή. Ίσως δεν έμαθε ακόμη την τεχνική του θηλασμού. (Ίσως στο μαιευτήριο τού έδιναν και μπιμπερό και του ερχόταν πιο εύκολο).
Αν μόλις πιει δύο γουλιές, αποκοιμιέται Δοκιμάστε τα παρακάτω:
- Αν είναι νεογέννητο (μόλις γυρίσατε στο σπίτι από το μαιευτήριο), αφήστε το να κοιμηθεί. Θα ξυπνήσει πάλι όταν πεινάσει.
- Αν είναι πάνω από 10 ημερών, αφήστε το να κοιμηθεί μισή ωρίτσα και ξυπνήστε το μαλακά μαλακά και βάλτε το πάλι στο στήθος.
Αν οι θηλές σας είναι ευαίσθητες Δοκιμάστε τα παρακάτω:
- Φροντίστε το μωρό να πιάνει τη θηλή και τη γύρω της περιοχή (τη χρωματιστή άλω), να μην πιπιλάει μόνο τη θηλή.
- Φροντίστε να το κρατάτε καλά στο ύψος του μαστού. Αν το κρατάτε πιο χαμηλά, δυσκολεύεται να πιπιλά και την άλω.
- Φροντίστε να είναι στεγνές οι θηλές σας μεταξύ των θηλασμών.
- Αν πονά η μια θηλή, θηλάστε από την άλλη για μια μέρα. Αδειάστε τον άλλο μαστό στο μπιμπερό και δώστε το γάλα στο μωρό.
Αν μόλις πιάνει τη θηλή, νιώθετε έναν οξύ πόνο Ίσως έχετε κάνει ραγάδες (σχισίματα) στη θηλή σας. Σταματήστε το θηλασμό για μια-δυο μέρες. Χρησιμοποιήστε την αλοιφή που θα σας συστήσει ο γυναικολόγος σας. Βγάζετε το γάλα με μαλάξεις και δίνετέ το στο μωρό με μπιμπερό.
Αν νιώθετε το στήθος σας «βαρύ», «πρησμένο», «πετρωμένο», «ζεστό», «πονεμένο»
Συμβουλευτείτε το γιατρό σας ή τη μαία. Θα σας δώσουν κάποια αλοιφή για να προλάβετε κάποια επιμόλυνση. Προσπαθήστε να βγάλετε λίγο γάλα με μαλάξεις πριν αρχίσει το μωρό να θηλάζει. (Αν το στήθος σας είναι σαν φουσκωμένη μπάλα, το μωρό μπορεί να δυσκολεύεται να πιάσει τη θηλή). Δοκιμάστε να βάλετε ζεστά επιθέματα. Βοηθούν να αδειάσει ο μαστός από το γάλα με μαλάξεις.
Αν το μωρό την ώρα του θηλασμού ξεχνιέται και σταματά να πιπιλάει Δοκιμάστε να του θυμίσετε τι ωραίο που είναι το γάλα πιέζοντας με το δάχτυλό σας και αφήνοντας ρυθμικά το κάτω μέρος του σαγονιού του. Κάνετε, δηλαδή, εξωτερικά θηλαστικές κινήσεις που τραβούν γάλα, το μικρό γλυκαίνεται και συνεχίζει να πιπιλάει μόνο του.
Αν σκεφτείτε να το ζυγίσετε πριν και μετά το θηλασμό για να δείτε πόσο γάλα πήρε Μη μπείτε σε τέτοιο πειρασμό! Δε σας ενδιαφέρει πόσο πήρε. Σας ενδιαφέρει αν χόρτασε, κι αυτό σάς το δείχνει το ίδιο. Είναι μεγάλο σφάλμα να ζυγίσετε το μωρό πριν και μετά γιατί κανένας νεογνολόγος δεν μπορεί να σας πει πόσο ακριβώς γάλα χρειάζεται το δικό σας παιδί τη συγκεκριμένη στιγμή, 30 γραμμάρια; 90 γραμμάρια; 40 γραμμάρια; Κανείς δε συνιστά το ζύγισμα πριν και μετά γιατί δεν προσφέρει καμία χρήσιμη πληροφορία και είναι μόνο πηγή άδικης ανησυχίας.
Μακάρι να τα καταφέρετε να θηλάσετε το μωρό σας όσο περισσότερο διάστημα μπορείτε. Όλα τα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι μπορείτε να το θηλάζετε όσο διάστημα θέλετε.
