Η παλαιότερη άποψη ανάμεσα σε συγγενείς και γνωστούς για τη διατροφή της εγκύου, ότι δηλαδή πρέπει να «τρώει για δύο», είναι προφανές ότι δεν ισχύει. Η έγκυος θα πρέπει να τρέφεται ισορροπημένα ώστε να διατηρήσει το ιδανικό για εκείνη σωματικό βάρος, αποφεύγοντας έτσι τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από την πρόσληψη υπερβολικού σωματικού βάρους.
Μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή της εγκύου θα πρέπει να περιλαμβάνει:
- Σωστές θερμίδες στη διάρκεια της ημέρας. Επειδή κάθε εγκυμονούσα έχει διαφορετικές ανάγκες ανάλογα με την καθημερινότητά της (π.χ., δουλεύει, αθλείται κ.λπ.), αλλά και την κατάσταση της εγκυμοσύνης, είναι επιθυμητό να ακολουθείται μια σωστή διατροφή η οποία να είναι εξατομικευμένη.
- Μικρά και συχνά γεύματα, που καλύπτουν τις ανάγκες στη διάρκεια της ημέρας. Τα μεγάλα, βαριά και λιπαρά γεύματα, μπορεί να ενισχύσουν τις γαστρεντερικές διαταραχές της εγκύου και να την κάνουν να νιώθει άβολα, με καούρες, στομαχικούς πόνους και ναυτία, αλλά και εμετούς. Μια συμβουλή που συχνά δίνουμε, εάν μία έγκυος νιώθει ότι είναι αρκετό το φαγητό που πρέπει να φάει και δεν μπορεί, είναι να το μοιράζει σε 2 μικρότερα γεύματα με απόσταση 2-3 ωρών, ώστε να μην επιβαρύνει το στομάχι.
- Ασβέστιο: περιέχεται στα γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι και τυρί). Το ασβέστιο περιέχεται και σε ορισμένα άλλα τρόφιμα, όπως κάποια λαχανικά, καθώς και τον κρόκο του αυγού (προσοχή στα λαχανικά, να πλένονται καλά και στο αυγό να μην είναι άψητο).
- Σίδηρο: αντίθετα με την άποψη που επικρατεί ότι μόνο το κόκκινο κρέας μπορεί να προσφέρει σίδηρο, θα πρέπει να τονιστεί ότι ο σίδηρος υπάρχει σε όλα τα κρεατικά, πουλερικά, αλλά και στο ψάρι, με την πιο καλή πηγή να θεωρείται το κρέας. Παρόλα αυτά, για την πρόσληψη του σιδήρου συνιστούμε μια ποικίλη διατροφή με υψηλής βιολογικής αξίας σίδηρο από το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά και ταυτόχρονα, σίδηρο χαμηλότερης βιολογικής αξίας, αλλά απαραίτητο για την συμπλήρωση των καθημερινών αναγκών. Φυτικά τρόφιμα που έχουν σίδηρο είναι τα όσπρια και τα λαχανικά.
- Φυλλικό οξύ: βρίσκεται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στα φρούτα και στα όσπρια. Όσον αφορά τη συντήρηση και το μαγείρεμα των λαχανικών, θα πρέπει να τα διατηρείτε στο ψυγείο. Επίσης, όταν τα βράζετε, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείτε λίγο νερό, ώστε να μη χάνονται όλες οι ουσίες.
- Όσπρια: πολλές φορές οι εγκυμονούσες δε μπορούν να καταναλώσουν όσπρια, ιδιαίτερα τους πρώτους και τους τελευταίους μήνες. Τους πρώτους μήνες, κυρίως λόγω της ναυτίας και των εμετών και τους τελευταίους, λόγω της πίεσης που ασκεί το μέγεθος της κοιλιάς. Σε αυτήν την περίπτωση, εάν δεν είναι δυνατή η κατανάλωση, συνιστάται τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα μια μικρή ποσότητα, όταν μπορέσει η έγκυος να τα καταναλώσει, ώστε να λαμβάνονται τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και να διευκολύνονται τα προβλήματα της δυσκοιλιότητας. Η υπόλοιπη ποσότητα των οσπρίων που θα έπρεπε να καταναλωθεί, μπορεί να αντικατασταθεί από ψωμί.
- Νερό: απαραίτητη η ενυδάτωση στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Φρούτα και λαχανικά: απαραίτητα για την πρόσληψη βιταμινών, ιχνοστοιχείων αλλά και φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες βοηθούν και στο έντονο συχνά πρόβλημα της δυσκοιλιότητας. Απαραίτητος κανόνας είναι να είναι καλά πλυμένα και, όπου δυνατόν, να βράζονται (λαχανικά που πρέπει να καταναλωθούν μαγειρεμένα, όπως π.χ., κολοκύθια, κ.λπ).
Τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγονται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης:
- Ορισμένα είδη τυριών που δεν έχουν σωστή παστερίωση, ιδιαίτερα εάν δεν είναι γνωστή και ελεγμένη η προέλευσή τους
- Αλλαντικά και κονσέρβες, καθώς είναι επικίνδυνα να αλλοιωθούν, αλλά περιέχουν και αρκετό αλάτι για τη συντήρησή τους
- Ωμά κρέατα ή ωμά πουλερικά ή ωμά ψάρια ή γενικότερα τρόφιμα που δεν είναι καλά μαγειρεμένα
- Θαλασσινά/οστρακοειδή
- Ωμά αυγά ή μη καλοψημένο αυγό
- Λαχανικά που δεν έχουν πλυθεί καλά
- Αλκοόλ (προσοχή στις ποσότητες)
- Καφεΐνη (προσοχή στις ποσότητες)
Όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε δηλητηριάσεις και να αυξήσουν τον κίνδυνο για αποβολή και προωρότητα του βρέφους.
- Όσον αφορά στην κατανάλωση ψαριών, θα πρέπει να δίνεται προσοχή και να αποφεύγεται η συχνή κατανάλωση ψαριών που μπορεί να περιέχουν μεγάλες ποσότητες υδραργύρου.
Τέλος, εάν μια έγκυος παρουσιάσει διαβήτη κύησης, τότε θα πρέπει να παρακολουθείται από το γυναικολόγο και ταυτόχρονα από διατροφολόγο-διαιτολόγο για να ρυθμίζονται σωστά τα γεύματα. Συνήθως, από το φόβο του διαβήτη κύησης, η γυναίκα που είναι έγκυος αποφεύγει τους υδατάνθρακες (ζυμαρικά, ρύζι, πατάτα κλπ.), κάτι όμως που είναι λανθασμένο και μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των θερμίδων και φυσικά σε κακή θρεπτική κατάσταση.
Επιπρόσθετα, εάν παρατηρηθεί αυξημένη αρτηριακή πίεση, θα πρέπει να παρακολουθείται ιατρικά και διατροφικά εξατομικευμένα, ώστε να μην καταναλώνονται υψηλές ποσότητες αλατιού ή τροφίμων που περιέχουν αλάτι για τη συντήρησή τους, αλλά και να διατηρείται ένα σωστό σωματικό βάρος και ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής.
Βιβλιογραφία
