Η Σωστή Διατροφή για Θηλασμό χωρίς Κολικούς

Ο θηλασμός είναι ουσιαστικής σημασία διαδικασία, τόσο για την υγεία και τη φυσιολογική ανάπτυξη του μωρού σας, αλλά και για τη δημιουργία ενός υγιούς και ισχυρού συναισθηματικού δεσμού μεταξύ σας, με πολλά οφέλη τόσο για εσάς όσο και για το ίδιο. Δυστυχώς όμως, συχνό φαινόμενο κατά την περίοδο του θηλασμού αποτελούν οι κολικοί του μωρού, οι οποίοι μπορεί να ταλαιπωρούν τόσο το ίδιο όσο και τη μητέρα με έμμεσο τρόπο, προκαλώντας επιπλέον άγχος και ανησυχία. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε αυτή την ενοχλητική πάθηση, αλλά και τα μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να την αντιμετωπίσετε.

Τι είναι οι κολικοί και πώς προκαλούνται, πρέπει να ανησυχήσω;

Ως βρεφικός κολικός, θεωρείται το συνεχές κλάμα του μωρού για τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα, σε τουλάχιστον τρεις μέρες κάθε εβδομάδα για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες, χωρίς κάποια εμφανή αιτία. Πρόκειται για μία πολύ συχνή κατάσταση, η οποία εκτιμάται πως επηρεάζει έως και 2 στα 5 νεογνά και συνήθως εμφανίζεται στους πρώτους 2 μήνες της ζωής, ενώ τυπικά υποχωρεί τον 3^ο με 4^ο μήνα. Δεν έχει βρεθεί μία συγκεκριμένη αιτία, αλλά οι ειδικοί υποθέτουν πως οφείλεται σε παρωδική διαταραχή του πεπτικού συστήματος ή σε ψυχοσωματικούς λόγους. Γενικά, παρά την ανησυχητική εικόνα, δεν έχουν αναφερθεί μακροχρόνιες επιπλοκές ή προβλήματα και τα μωρά με κολικούς τρέφονται και αναπτύσσονται σωστά. Σε περίπτωση που το μωρό σας δεν παίρνει βάρος φυσιολογικά ή υπάρχουν και άλλα συμπτώματα πέρα από το κλάμα, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας, καθώς μπορεί να μην είναι απλός κολικός.

Πώς σχετίζεται ο θηλασμός με τους κολικούς;

Παρόλο που δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς η αιτία των κολικών, ο μητρικός θηλασμός και πιο συγκεκριμένα η διατροφή της θηλάζουσας έχουν δειχθεί πως συνεισφέρουν στην εμφάνισή τους. Συγκεκριμένα, εάν το μωρό σας έχει κολικούς, συστήνεται να δοκιμάσετε αρχικά μερικές από τις ακόλουθες βασικές συμβουλές.

• Περιορίστε ή αποφύγετε εντελώς το αγελαδινό γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς έχει δειχθεί πως μπορεί να συνεισφέρουν στην εμφάνιση κολικών.
• Περιορίστε ή διακόψτε την κατανάλωση συχνών αλλεργιογόνων όπως ξηροί καρποί, σόγια, αυγά, καυτερά φαγητά και οστρακοειδή.
• Περιορίστε την πρόσληψη καφέ, καθώς η καφεΐνη έχει προταθεί ως δυνητική αιτία κολικών.
• Με τη σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας, μπορείτε να δοκιμάσετε ορισμένα προβιοτικά σκευάσματα στη διατροφή σας, καθώς έχουν δείξει κάποιο όφελος στη βιβλιογραφία.

Είναι σημαντικό να θυμάστε πως αυτές οι αλλαγές στη δίαιτα καλό είναι να γίνονται σταδιακά και δοκιμαστικά, καθώς η επίδραση στους κολικούς μπορεί να κάνει έως και μία εβδομάδα να εμφανιστεί, ή να μην εμφανιστεί καθόλου. Πρέπει να θυμάστε να διατηρείτε την ισορροπία μεταξύ των περιορισμών στη διατροφή για την αντιμετώπιση των κολικών και στην επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών για τη γαλουχία. Σε κάθε περίπτωση, έχει δειχθεί πως ο θηλασμός αυτός καθαυτός δεν είναι η αιτία, καθώς κολικοί έχουν εμφανιστεί και σε μωρά που τρέφονται με βρεφική φόρμουλα, ενώ η αλλαγή από το μητρικό σε βρεφικό γάλα φόρμουλας δεν έχει δείξει κάποια αλλαγή ή όφελος.

Τι άλλο μπορώ να κάνω για τους κολικούς;

Πέρα από τις αλλαγές στη διατροφή που συζητήσαμε, υπάρχουν και μερικές ακόμη συμβουλές για την αντιμετώπιση ή τον περιορισμό των κολικών, τις οποίες μπορείτε να δοκιμάσετε:

• Περιορίστε τον αέρα που καταπίνει το μωρό κατά το θηλασμό, ή βοηθήστε το να τον αποβάλει. Ο περίσσιος αέρας στο πεπτικό έχει κατηγορηθεί από πολλούς ως πιθανός παράγοντας που συνεισφέρει στην εμφάνιση κολικών. Επομένως δοκιμάστε να κρατάτε το μωρό σας με την πλάτη σε όρθια θέση κατά το θηλασμό, ώστε να μπορεί πιο εύκολα να αποβάλει τον αέρα. Εάν χρησιμοποιείτε φόρμουλα ή μητρικό γάλα μέσω μπιμπερό, μπορείτε να βρείτε ειδικές θηλές που περιορίζουν τον αέρα που καταπίνει το μωρό.
• Βοηθήστε το μωρό σας να ρευτεί μετά το γεύμα.
• Δοκιμάστε να το τυλίξετε σε ένα πανί ή κουβέρτα («φάσκιωμα»). Πρόκειται για μία κατάσταση που προσομοιάζει το ενδομήτριο περιβάλλον και ηρεμεί το μωρό.
• Μειώστε τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Καθώς έχει προταθεί συσχέτιση των κολικών με ψυχοσωματικούς παράγοντες, μπορείτε να δοκιμάσετε να μειώσετε τα έντονα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα που λαμβάνει το μωρό σας. Μην ανάβετε πολλά φώτα, χαμηλώστε την ένταση στην τηλεόραση και μην μιλάτε πολύ δυνατά μπροστά στο μωρό. Με αυτόν τον τρόπο διαμορφώνετε ένα ήρεμο περιβάλλον με κατευναστική επίδραση.
• Μονότονοι, «λευκοί» ήχοι εικάζεται πως προσομοιάζουν τους ήχους που άκουγε το μωρό στο ενδομήτριο περιβάλλον και έχουν κατευναστική επίδραση στο μωρό. Τέτοιοι ήχοι παράγονται κατά τη λειτουργία πολλών κοινών οικιακών συσκευών (στεγνωτήριο, απορροφητήρας, ηλεκτρική σκούπα κλπ), αλλά μπορείτε να βρείτε και ειδικά CD ή βίντεο στο Youtube με λευκούς ήχους ή ήχους του ενδομήτριου περιβάλλοντος.
• Δοκιμάστε να κρατάτε το μωρό σας σε μάρσιππο, καθώς η σωματική επαφή είναι ένα ανακουφιστικό και αγχολυτικό ερέθισμα για το μωρό.

Μπορώ να αλλάξω κάτι στην τεχνική θηλασμού;

Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, προσαρμογή της τεχνικής θηλασμού και αλλαγή ορισμένων χειρισμών, μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης κολικών.

Συγκεκριμένα, για τις γυναίκες με έντονη γαλουχία (μεγάλη παραγωγή γάλακτος), είναι πιθανό το γάλα να εξέρχεται με αυξημένη πίεση από τη θηλή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει το μωρό σε γρήγορες και έντονες προσπάθειες κατάποσης, οι οποίες οδηγούν και σε αύξηση της ταυτόχρονης κατάποσης αέρα και τελικά στην εμφάνιση κολικών. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορείτε να δοκιμάσετε πριν το θηλασμό να κάνετε μερικό απογαλακτισμό με το χέρι, ώστε να μειωθεί η πίεση εντός του μαστού και να το γάλα να έχει πιο ήπια ροή. Ένας άλλος τρόπος είναι να θηλάζετε σε κεκλιμένη θέση (πχ καθισμένη σε μία καρέκλα ή πολυθρόνα με την πλάτη με κλίση προς τα πίσω), έτσι ώστε η βαρύτητα να μειώσει την ταχύτητα ροής.

Επίσης σε περιπτώσεις γυναικών με έντονη γαλουχία, έχει παρατηρηθεί πως τα μωρά θηλάζουν περισσότερο πρωτόγαλα αναλογικά με το κανονικό γάλα, ιδιαίτερα εάν αλλάζετε μαστό στη μέση του θηλασμού. Έτσι, το μωρό χορταίνει έχοντας καταναλώσει περισσότερο πρωτόγαλα,  το οποίο μπορεί να προκαλέσει εντερικά αέρια, διαρροϊκές κενώσεις και κολικούς. Έτσι, εάν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία γυναικών, προτιμήστε να θηλάσετε το μωρό από τον έναν μαστό, έτσι ώστε να έχει περιθώριο να καταναλώσει μεγαλύτερη ποσότητα κανονικού γάλακτος και να συλλέξετε το γάλα του άλλου μαστού με απογαλακτισμό για να αποφύγετε τη στάση γάλακτος και τις δυσάρεστες συνέπειές της.

Συμπερασματικά, οι κολικοί του μωρού είναι μία ενοχλητική αλλά σχετικά ακίνδυνη και προσωρινή κατάσταση. Με τη σωστή διατροφή και με μερικές ακόμη απλές αλλαγές στις συνήθειες σας, μπορείτε να τους περιορίσετε. Να θυμάστε πως οι απλοί κολικοί δεν θα πρέπει να συνοδεύονται από αδυναμία πρόσληψης ή απώλεια βάρους ή άλλα συμπτώματα. Διαφορετικά, συζητήστε τα συμπτώματα με τον γιατρό σας.