Όταν το βρέφος γεννιέται εξαρτάται απόλυτα από τους φροντιστές του για να επιβιώσει. Μάλιστα τους πρώτους μήνες της ζωής του, βρίσκεται σε μία συμβιωτική φάση με τη μητέρα, σε μία αδιαφοροποίητη ενότητα μαζί της. Καθώς το μωρό μεγαλώνει, αρχίζει να σ ...
14 Ιανουαρίου 2014
Έκλεισε τα τέσσερα. Μεγαλώνει. Τι αλλάζει όμως;
Το μικρό σας τρίχρονο ξαναμπαίνει σε δράση. Γεμίζει εμπειρίες κάθε στιγμή, ανακαλύπτει με τα νέα του μάτια τον κόσμο, δυναμώνει. Λέει ψέματα, καμιά φορά μάλιστα βρίζει. Έχει μια απίθανη κινητικότητα και αντοχή. Δε σταματάει στιγμή. Το συναίσθημά του και η διάθεσή του με μεταπτώσεις αλλάζουν από λεπτό σε λεπτό. Θυμώνει-μαλακώνει, έχει ενδιαφέρον για κάτι-βαριέται, επιμένει-υποχωρεί. Όλα είναι δικά του και προφανώς εσείς και ο χρόνος σας.
Οι δράκοι, οι μάγισσες, οι λύκοι και όλα τα πιο σύγχρονα «τέρατα» είναι στη ζωή του, σχεδόν αναπόσπαστο κομμάτι της πραγματικότητας. Μιλάει συχνά γι’ αυτά, παίζει συχνά με αυτά και ακόμα πιο συχνά, τα βλέπει στον ύπνο του.
Μεγαλώνει
Θα ψηλώσει περίπου 6 εκατοστά και θα βαρύνει περίπου 2 κιλά. Το πρόσωπό του θα αποκτήσει πιο αδρά χαρακτηριστικά. Το σαγόνι του θα μεγαλώσει, για να υποδεχθεί τα πρώτα του μεγάλα μόνιμα δόντια που θα αρχίσουν να ξεφυτρώνουν προς το τέλος αυτής της χρονιάς. Τα χαρακτηριστικά του θα διαγράφονται με μεγαλύτερη ευκρίνεια και οι εκφράσεις του προσώπου του θα θυμίζουν πιο πολύ εκφράσεις ενήλικα. Οι μύες του δυναμώνουν και αυτό το φροντίζει και το ίδιο με τη διαρκή του κίνηση.
Είναι πια πέντε χρόνων.
Το «προσχολικάκι» ετοιμάζεται να δώσει τη θέση του στο μικρό μαθητή.
Ας δούμε πως…
Στον τομέα της κίνησης
Οι κινητικές του ικανότητες έχουν εξελιχθεί πολύ. Συντονίζει τις κινήσεις του καλά, με αποτέλεσμα το περπάτημά του πρώτα απ’ όλα να μοιάζει με του ενήλικα. Ανεβοκατεβαίνει τις σκάλες όπως ένας ενήλικας, μάλιστα χωρίς να κρατιέται από το χειρολισθήρα.
Τρέχει και μπορεί να σταματάει ή να στρίβει ακαριαία.
Μπορεί να στέκεται στο ένα του πόδι σαν πελαργός για μερικά δευτερόλεπτα. Μπορεί μάλιστα να περπατάει στις μύτες των ποδιών του.
Κάνει τούμπες, πηδάει, κάνει κούνια (δίνοντας μόνο του ώθηση με το σώμα του), χαίρεται με τις νέες του ικανότητες.
Κλωτσάει μπάλα (μπορεί μάλιστα και τρέχοντας), κάνει ποδήλατο. Αρχίζει να μαθαίνει να κολυμπάει.
Έχει κατακτήσει τον κόσμο και θέλει να σας το αποδείξει. Θέλει να περάσει μόνο του το δρόμο και αφήνει το χέρι σας στο πεζοδρόμιο. Συχνά το διεκδικεί με επιμονή. Οι ακροβασίες και οι γυμναστικές επιδείξεις είναι στο πρόγραμμά του.
Προσέξτε. Μη σας εξαπατούν οι κινητικές του δεξιότητες. Οι υπόλοιπες ικανότητές του δεν του επιτρέπουν να αποκρυπτογραφήσει τον κόσμο των ενηλίκων και να μπορεί να προστατευθεί. Υπερτιμά τις ικανότητές του, είναι παρορμητικό, αισιόδοξο, χωρίς αίσθηση κινδύνου. Μην παρασύρεστε από τη διάθεσή του να αυτονομηθεί. Έχετε τα μάτια σας επάνω του, ιδίως στη θάλασσα ή στην κυκλοφορία στο δρόμο.
Σ’ αυτήν την ηλικία χρειάζεται πάντοτε η διακριτική επιτήρηση του ενήλικα. Μη σας εξαπατούν οι κινητικές του δεξιότητες. Οι ικανότητές του στους άλλους τομείς δεν είναι τόσο ανεπτυγμένες, ώστε να μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του.
• Μην το αφήνετε να κυκλοφορεί στο δρόμο μόνο του.
• Μην το αφήνετε να κολυμπάει μόνο του.
Με τα χέρια και τα δάχτυλα: μικρός ζωγράφος ή ταχυδακτυλουργός
Συντονισμός. Η μαγική λέξη για τις επιδόσεις του. Συντονίζει τις λεπτές κινήσεις των δαχτύλων του πολύ καλά, μπορεί μάλιστα να τις κάνει να συνεργάζονται πολύ καλά με τις οπτικές του λειτουργίες.
Μπορεί να φοράει τις κάλτσες και τα παπούτσια του, μπορεί να δέσει με άνεση τα παπούτσια με αυτοκόλλητα. Κουμπώνει και ξεκουμπώνει με προσπάθεια τα κουμπιά του.
Χειρίζεται με άνεση τη βούρτσα των μαλλιών του, καθώς και την οδοντόβουρτσά του.
Χρησιμοποιεί σωστά το πιρούνι, το κουτάλι και μερικές φορές και το μαχαίρι.
Χρησιμοποιεί ψαλίδι και κόβει με αρκετά ώριμο τρόπο λωρίδες στην αρχή, σχήματα αργότερα και καμιά φορά, στα πέντε, και πιο σύνθετα περιγράμματα.
Ζυμώνει και πλάθει ζυμάρια και πλαστελίνες. Η φαντασία και οι δεξιότητές του τού επιτρέπουν να φτιάχνει μορφές.
Ζωγραφίζει. Το «ανθρωπάκι» που σχεδιάζει είναι σαφώς αναγνωρίσιμο. Μπορεί στην αρχή τα χέρια να βγαίνουν από το κεφάλι όπως και τα πόδια, να μην έχει σώμα και λαιμό, έχει όμως μάτια, μύτη, στόμα και προσωπικότητα. Είναι μαμά, μπαμπάς ή το αδελφάκι του. Σιγά-σιγά ωριμάζει, βάζει σώμα, μαλλιά, ρούχα, δάχτυλα, παπούτσια. Ο μικρός ζωγράφος γεννήθηκε.
Η ζωγραφική με διάφορα υλικά τούς αρέσει πολύ. Παστέλ, ξυλομπογιές, χοντροί ή λεπτοί μαρκαδόροι, δαχτυλομπογιές, πινέλα. Κρατούν το χαρτί σταθερά, αλλάζουν χρώματα, φαντάζονται, δημιουργούν.
Δώστε ευκαιρίες για κάθε είδους δημιουργία. Τα υλικά δεν είναι απαραίτητο να είναι ειδικά και ακριβά. Παλιά κουτιά συσκευασίας, χαρτιά από εφημερίδες, κουτιά, περιοδικά, φύλλα, όσπρια, μακαρόνια, οδοντογλυφίδες, καλαμάκια μπορούν να φτιάξουν πόλεις, πλοία, σπίτια, παιδιά, να φτιάξουν ένα ολόκληρο κόσμο.